Viêm teo âm đạo: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa

Viêm teo âm đạo thường xảy ra trong giai đoạn mãn kinh hoặc ở một số phụ nữ đang có tình trạng giảm hormone estrogen. Bệnh biểu hiện đặc trưng với các triệu chứng như âm đạo khô, mỏng... Cùng tìm hiểu về viêm teo âm đạo qua bài viết dưới đây nhé!     

1Nguyên nhân gây teo âm đạo

Viêm teo âm đạo chủ yếu xảy ra do sự suy giảm hormone estrogen trong cơ thể, thường gặp ở giai đoạn mãn kinh. Khi lượng estrogen giảm, lớp niêm mạc âm đạo trở nên mỏng hơn, ít đàn hồi hơn và có thể bị thu hẹp lại. Đồng thời, lượng chất nhầy tiết ra cũng giảm, làm mất cân bằng độ pH trong âm đạo, khiến mô âm đạo trở nên nhạy cảm và dễ bị kích ứng hơn.[2]

Ngoài giai đoạn mãn kinh, một số yếu tố nguy cơ khác cũng có thể dẫn đến giảm nồng độ estrogen và teo âm đạo như:               

• Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng hoặc   giảm chức năng buồng trứng do hóa trị hoặc xạ trị.
• Đang cho con bú trực tiếp.
• Rối loạn miễn dịch.
• Sử dụng một số loại thuốc tránh thai hoặc thuốc     có tính kháng estrogen bao gồm tamoxifen, medroxyprogesterone và nafarelin.
• Hút thuốc lá.

Những người ít khi quan hệ tình dục có xâm nhập hoặc không có bạn tình cũng có nguy cơ bị teo âm đạo cao hơn những người quan hệ tình dục thường xuyên, do sự kích thích khi quan hệ giúp tăng lưu lượng máu đến âm đạo và làm cho mô âm đạo đàn hồi hơn.

Viêm teo âm đạo thường xảy ra trong giai đoạn mãn kinh

2Dấu hiệu viêm teo âm đạo

Triệu chứng ban đầu của viêm teo âm đạo thường là khô âm đạo và dễ nhận thấy nhất khi quan hệ tình dục. Các dấu hiệu khác bao gồm:[3]

• Cảm giác nóng rát hoặc ngứa ở âm đạo.
• Đau khi quan hệ tình dục.
• Dịch tiết (khí hư) âm đạo bất thường (thường có màu vàng).  
• Chảy máu âm đạo xảy ra khi quan hệ hoặc ra máu âm đạo bất thường     sau khi quan hệ.
• Ngứa âm hộ (khu vực bên ngoài bộ phận sinh dục).

Bên cạnh đó, bệnh còn có thể ảnh hưởng và gây ra các triệu chứng của hệ tiết niệu như:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu tái đi tái lại.
• Tiểu không tự chủ.
• Đi tiểu nhiều lần hơn bình thường.
• Tiểu đau, buốt rát.
• Có máu trong nước tiểu.

Khô âm đạo là biểu hiện thường gặp trong viêm teo âm đạo

3Chẩn đoán viêm teo âm đạo

Viêm teo âm đạo thường được chẩn đoán dựa trên triệu chứng và khám phụ khoa để quan sát vùng âm đạo và cổ tử cung. Trong quá trình khám, bác sĩ có thể nhận thấy các dấu hiệu điển hình của tình trạng teo âm đạo như:

• Âm đạo ngắn hoặc bị thu hẹp lại.
• Khô, đỏ và sưng tấy.
• Giảm độ đàn hồi của mô âm đạo.
• Niêm mạc âm đạo có thể trở nên nhạt màu.
• Da ở vùng âm hộ có thể có các mảng đỏ hoặc vết loét.
• Các vết rách nhỏ gần lỗ âm đạo.
• Kích thước môi bé giảm.

Bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm như:

• Xét nghiệm Pap (Pap smear).
• Xét nghiệm nước tiểu.
• Siêu âm vùng chậu.
• Kiểm tra độ pH âm đạo.
• Xét nghiệm để phát hiện nhiễm trùng âm đạo.

Khám âm đạo giúp chẩn đoán viêm teo âm đạo

4Khi nào cần gặp bác sĩ

Khi có các dấu hiệu sau

Viêm teo âm đạo là một tình trạng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi mãn kinh, tuy nhiên không phải khi nào bệnh cũng nguy hiểm và cần gặp bác sĩ. Người bệnh nên tới khám bác sĩ nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường như:

• Chảy máu hoặc xuất huyết âm đạo không rõ nguyên nhân.
• Dịch âm đạo (khí hư) bất thường.
• Cảm giác nóng rát hoặc đau nhức ở vùng âm đạo.

Ngoài ra, nếu bạn gặp tình trạng đau khi quan hệ tình dục và không thuyên giảm sau khi sử dụng các loại chất dưỡng ẩm âm đạo hoặc chất bôi trơn, hãy tìm gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị.

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu ra khí hư bất thường   

Nơi khám chữa bệnh

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Sản-phụ khoa. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Y Dược TP. HCM...
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Phụ sản Trung ương, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội...

5Phương pháp chữa viêm teo âm đạo

Một số phương pháp đơn giản mà bạn có thể thử tại nhà giúp cải thiện tình trạng viêm teo âm đạo như:

• Sử dụng chất dưỡng ẩm âm đạo (như K-Y Liquibeads, Replens, Sliquid...) để cung cấp độ ẩm cho vùng âm đạo, thường cần thoa vài ngày một lần. Tác dụng của chất dưỡng ẩm thường lâu hơn chất bôi trơn.
• Các chất bôi trơn gốc nước như Astroglide, K-Y Jelly hoặc Sliquid được sử dụng trước khi quan hệ tình dục để giảm khó chịu. Nên chọn sản phẩm không chứa glycerin hoặc đặc tính làm nóng để tránh kích ứng.

Khi các phương pháp này không hiệu quả, bạn có thể đến gặp bác sĩ để được xem xét các biện pháp điều trị khác, chẳng hạn như:

• Estrogen tại chỗ: bao gồm các chế phẩm dạng kem, viên đặt, viên nén và vòng estrogen âm đạo.
• Liệu pháp không hormone: sử dụng dụng cụ nong âm đạo giúp    giãn cơ và giảm hẹp âm đạo kết hợp với vật lý trị liệu tầng sinh môn hoặc lidocaine tại chỗ dạng gel hay thuốc mỡ.
• Liệu pháp hormone khác như    Prasterone, Ospemifene.
• Liệu pháp estrogen toàn thân: dành cho phụ nữ có các triệu chứng mãn kinh khác như bốc hỏa, với dạng thuốc uống, miếng dán hoặc gel.

Riêng đối với bệnh nhân mắc ung thư vú  nên ưu tiên các phương pháp không hormone như chất dưỡng ẩm, chất bôi trơn hoặc thuốc giãn âm đạo. Nếu cần, bác sĩ có thể cân nhắc estrogen liều thấp nhưng phải tham khảo ý kiến chuyên gia ung thư.

Sử dụng chất bôi trơn âm đạo giúp giảm triệu chứng khô âm đạo

6Biện pháp phòng ngừa teo âm đạo

Một số biện pháp sau có thể giúp bạn phòng ngừa và giảm nguy cơ bị viêm teo âm đạo như:

•  Duy trì hoạt động tình dục: quan hệ đều đặn hoặc sử dụng dụng cụ hỗ trợ như giãn âm đạo có thể giúp cải thiện tuần hoàn máu và giữ cho âm đạo linh hoạt.
• Sử dụng sản phẩm dưỡng ẩm: thoa chất dưỡng ẩm âm đạo thường xuyên giúp duy trì độ ẩm tự nhiên và giảm khô rát.
• Chọn chất bôi trơn phù hợp: ưu tiên các loại bôi trơn gốc nước, không chứa hóa chất dễ gây kích ứng khi quan hệ tình dục.
• Rèn luyện thể chất: thực hiện bài tập Kegel hoặc các hoạt động thể dục thường xuyên để tăng cường sức mạnh cơ sàn chậu và cải thiện lưu thông máu.
• Tránh sản phẩm gây kích ứng: hạn chế sử dụng các loại xà phòng, dung dịch vệ sinh chứa cồn, hương liệu hoặc chất tẩy mạnh.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: bổ sung thực phẩm chứa phytoestrogen (đậu nành, hạt lanh) và omega-3 để hỗ trợ cân bằng hormone.
• Thăm khám định kỳ: khám bác sĩ thường xuyên để kịp thời phát hiện và xử lý các vấn đề bất thường liên quan đến sức khỏe âm đạo.

Quan hệ tình dục thường xuyên giúp giảm nguy cơ mắc viêm teo âm đạo 

Sử dụng chất dưỡng ẩm âm đạo hoặc chất bôi trơn giúp giảm tình trạng khô âm đạo do viêm teo âm đạo. Bạn hãy chia sẻ bài viết này với mọi người nếu thấy hữu ích nhé!