Đi tiểu nhiều lần trong ngày cảnh báo bệnh gì? Cách điều trị

Đi tiểu nhiều lần đang là vấn đề nhiều người đang gặp phải hiện nay và gây ra những bất tiện trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Cùng tìm hiểu xem đi tiểu nhiều lần là dấu hiệu của bệnh lý gì qua bài viết này nhé!

1Tiểu tiện sinh lý bình thường

Tiểu tiện là một hoạt động sinh lý, chức năng bình thường của hệ tiết niệu bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo, giúp cơ thể loại bỏ chất thải và nước dư thừa trong cơ thể.

Quá trình đào thải này thường gồm 2 bước:

• Bước 1: nước dư thừa được lọc qua thận và được đưa liên tục vào bàng quang, làm căng cơ quan này.
• Bước 2: khi đạt ngưỡng kích thích thần kinh (chứa khoảng 350ml nước tiểu) sẽ gây ra cơn co thắt cơ trơn bàng quang, giãn niệu đạo dẫn đến cảm giác buồn đi tiểu.

Thông thường, lượng nước tiểu trong 1 ngày sẽ dao động từ 1,5 - 2 lít và một người lớn trưởng thành sẽ đi tiểu từ 6 - 7 lần/ngày.[1]

Người bình thường sẽ đi tiểu từ 6 - 7 lần/ngày

2Khi nào được gọi là đi tiểu nhiều?

Tiểu tiện nhiều lần là khi người bệnh đi tiểu liên tục trong ngày, thường nhiều hơn 8 lần và hay xuất hiện vào ban đêm. Tuy nhiên chỉ khi bạn đi tiểu nhiều trong ngày lặp lại thường xuyên và lượng nước tiểu vẫn trong mức bình thường hoặc thậm chí là ít hơn bình thường thì mới cân nhắc là triệu chứng bệnh lý.

Như đã đề cập ở trên, bất cứ yếu tố nào ảnh hưởng đến cơ chế đào thải nước tiểu bình thường đều có thể dẫn đến tiểu tiện nhiều lần:

• Giảm thể tích chứa: bàng quang bị lấp đầy liên tục do khối u hoặc bị sưng lên do nhiễm trùng.
• Ảnh hưởng thần kinh phản xạ: gặp trong bệnh lý bàng quang tăng hoạt.

Đi tiểu nhiều lần có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý khác nếu kèm theo các triệu chứng như:[2] [3]

• Tiểu rắt, số lượng nước tiểu trong mỗi lần rất ít và người bệnh cảm thấy vẫn còn nước tiểu trong cơ thể.
• Tiểu buốt, nước tiểu ra vẩn đục nếu có nhiễm trùng.
• Tiểu ra máu.
• Tiểu tiện không tự chủ.

Tiểu ra máu đỏ có thể là biểu hiện của tiểu nhiều lần bệnh lý

3Nguyên nhân gây đi tiểu nhiều

Nguyên nhân không do bệnh lý

Tiểu tiện nhiều lần có thể chỉ là những phản ứng sinh lý bình thường của cơ thể do thay đổi chế độ ăn uống hoặc thay đổi hormone trong một giai đoạn ngắn:

• Phụ nữ có thai: thường diễn ra trong 3 tháng cuối của thai kỳ do kích thước của thai nhi tăng lên nhanh chóng gây đè ép vào bàng quang và kích thích gây buồn tiểu.[4]
• Mãn kinh: khi cơ thể bước vào thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh, các cơ quan trong cơ thể dần bị lão hóa, trong đó có cơ sàn chậu. Từ đó, khiến khả năng kiểm soát của cơ thắt bàng quang suy giảm gây tiểu nhiều lần.
• Chế độ ăn uống: tiểu nhiều lần có thể gặp nếu bạn sử dụng quá nhiều trà, cà phê hoặc rượu bia do tăng khả năng lọc nước tiểu của cầu thận.
• Tâm lý: thường gặp khi cơ thể gặp căng thẳng (stress) kéo dài, hồi hộp hoặc quá lo lắng…
• Tác dụng phụ của thuốc: một số loại thuốc có thể gây tăng kích thích, co bóp bàng quang hoặc tăng khả năng bài tiết của nước tiểu như thuốc an thần, thuốc huyết áp, thuốc lợi tiểu…

Sử dụng rượu bia có thể gây tiểu tiện nhiều lần

Nguyên nhân do bệnh lý

Tuy nhiên, tiểu tiện nhiều lần có thể là biểu hiện của một số bệnh lý tiết niệu hoặc toàn thân như:[5]

• Nhiễm trùng đường tiết niệu: do sự xâm nhập của vi khuẩn gây viêm bàng quang, viêm niệu đạo gây tăng co thắt cơ trơn bàng quang, tiểu buốt, tiểu đục.
• Đái tháo đường: do lượng đường trong máu cao làm thay đổi áp suất thẩm thấu gây tăng lượng nước thải lọc qua thận gây tiểu nhiều, khát nhiều, gầy sút cân dù ăn nhiều, thèm ăn.
• Phì đại tuyến tiền liệt: tuyến tiền liệt nằm ở ngay sát cổ bàng quang. Khi tuyến tiền liệt bị phì đại gây chèn ép, giảm thể tích bàng quang.
• Sỏi tiết niệu: nhất là sỏi tại bàng quang hoặc sỏi thận, sỏi niệu quản rơi xuống bàng quang làm đầy cơ quan này hoặc gây cọ xát, chảy máu và viêm nhiễm bàng quang gây tiểu nhiều lần.
• Bàng quang tăng hoạt: đây là một bệnh lý do các thần kinh tự động kích thích liên tục vào bàng quang khiến nước tiểu không giữ được lâu trong đó, tạo cảm giác buồn tiểu.
• Ung thư bàng quang: các khối ung thư có thể phát triển to ra, xâm lấn vào cơ bàng quang gây giảm thể tích chứa nước tiểu, tăng kích thích cơ trơn khiến người bệnh đi tiểu nhiều lần, tiểu ra máu.
• Viêm tiền liệt tuyến: Gây kích ứng bàng quang gây tiều nhiều, thường kèm theo khó tiểu, tiểu khẩn cấp, nước tiểu có kèm dịch mủ, sốt…

Phì đại tuyến tiền liệt là nguyên nhân gây đi tiểu nhiều lần phổ biến

4Chẩn đoán đi tiểu nhiều

Các bác sĩ cần kết hợp nhiều phương pháp, kỹ thuật từ thăm khám lâm sàng, các xét nghiệm để chẩn đoán bệnh:[2]

• Hỏi bệnh: nhằm loại trừ các nguyên nhân gây tiểu nhiều lần sinh lý như mang thai, mãn kinh hoặc do thức ăn, đồ uống…
• Khám lâm sàng: bác sĩ có thể khám hệ tiết niệu sinh dục, thăm trực tràng để phát hiện các khối u gần bàng quang hoặc phì đại tuyến tiền liệt. Đồng thời theo dõi các triệu chứng kèm theo như sốt, ớn lạnh, đái máu…
• Xét nghiệm nước tiểu: có thể phát hiện các vi khuẩn gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu.
• Siêu âm: nhằm đánh giá kích thước, sỏi hoặc khối u chèn ép bàng quang, lượng nước tiểu tồn dư hoặc hoạt động tăng co bóp của cơ trơn.

5Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Người bệnh cần đến khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nếu xuất hiệu tiểu nhiều lần kèm theo các biểu hiện sau:[6]

• Tiểu buốt, tiểu rắt, cảm thấy còn nước tiểu.
• Nước tiểu nhiều vẩn đục hoặc tiểu máu.
• Tiểu tiện không tự chủ.
• Đau bụng dưới.
• Sốt nhẹ, kéo dài.

Nơi chẩn đoán bệnh thận - tiết niệu uy tín

Nếu nghi ngờ đi tiểu nhiều lần, người bệnh nên đến khám tại khoa thận - tiết niệu ở bệnh viện địa phương hoặc tham khảo những địa chỉ sau:

• Tp. Hồ Chí Minh: bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện Thống Nhất, bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh…
• Hà Nội: bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Quân đội Trung ương 108, bệnh viện Xanh Pôn…

6Cách khắc phục và hạn chế tình trạng đi tiểu nhiều

Bạn có thể giảm tình trạng tiểu tiện nhiều lần với một số biện pháp đơn giản, có thể thực hiện tại nhà như:

• Hạn chế uống nhiều chất kích thích như cà phê, bia, rượu, nhất là trước khi đi ngủ 6 tiếng.
• Vệ sinh sạch sẽ vùng sinh dục, tiết niệu hàng ngày (có thể dùng các dung dịch vệ sinh chuyên dụng) để ngăn ngừa viêm nhiễm.
• Tập luyện cơ bàng quang thông qua các bài tập nhịn tiểu trong thời gian ngắn hoặc bài tập Kegel dành cho cơ sàn chậu.
• Khi tiểu tiện nhiều lần nên đi khám và điều trị nếu nguyên nhân là do bệnh lý.

Bạn nên tăng cường tập luyện cho bàng quang và cơ sàn chậu để hạn chế tiểu nhiều lần

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích về nguyên nhân gây đi tiểu nhiều lần. Hãy chia sẻ bài viết đến với tất cả bạn bè và người thân của bạn nhé!