Ung thư não: Dấu hiệu, nguyên nhân, cách điều trị

Ung thư não là khối u ác tính chèn vào bên trong não gây nên những thay đổi về hoạt động cơ thể. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị ung thư não qua bài viết dưới đây nhé!

1Ung thư não là gì?

Ung thư não là sự phát triển bất thường của các tế bào bên trong não gây chèn ép vào các vùng vận động, cảm giác của não. Khối u của não được chia thành hai loại là khối u lành tính (phát triển chậm) và khối u ác tính (phát triển nhanh).

Dù cho bất kỳ khối u loại nào thì khi phát triển và chèn ép tổ chức não cũng gây nên các vấn đề nguy hiểm.[1]

Ung thư não là tình trạng xuất hiện khối u ác tính trong não

2Dấu hiệu ung thư não

Tùy vào vị trí mà khối u chèn ép lên cấu trúc có thể dẫn tới một số dấu hiệu như:

• Tăng áp lực nội sọ: Khi khối u chèn ép vào cấu trúc sẽ khiến cho áp lực nội sọ tăng gây nên 3 dấu hiệu đặc trưng là đau đầu, nôn và phù gai thị.
  • Đau đầu: Tình trạng đau đầu do ung thư não thường diễn biến không đặc trưng. Có thể bắt gặp tình trạng đau dữ dội hoặc đau mơ hồ ở một vị trí hoặc toàn bộ não bộ. Cơn đau xuất hiện nhiều và không đáp ứng với thuốc giảm đau.
  • Nôn: Tình trạng nôn thường gặp là nôn vọt ra ngoài mà không có tín hiệu báo trước, không có liên quan đến bữa ăn.
  • Phù gai thị: Khi gai thị tăng kích thước sẽ ảnh hưởng tới tầm nhìn gây ra nhìn mờ.
• Động kinh: Khi các cấu trúc của não bị ảnh hưởng sẽ dẫn tới các cơn co giật lặp lại nhiều lần.
• Rối loạn giấc ngủ: Thường gặp trong u tuyến yên.
• Rối loạn thăng bằng, ù tai, chóng mặt, giảm thính lực: có thể nghĩ tới u góc cầu tiểu não.
• Rối loạn thăng bằng kèm tăng áp lực nội sọ: có thể nghĩ tới u tiểu não.
• Suy giảm trí nhớ kết hợp với sự thay đổi về vận động cảm giác: Nghĩ tới u xuất hiện ở vùng trán.[1]

Nôn vọt thường gặp ở bệnh nhân tăng áp lực nội sọ

3Dấu hiệu ung thư não giai đoạn đầu

Ở giai đoạn đầu, khi khối u bắt đầu phát triển có thể gây chèn ép một phần cấu trúc não gây nên một số dấu hiệu như:

• Co giật: Khối u chèn ép sẽ gây nên rối loạn sự phóng điện dẫn tới những cơn co giật xuất hiện. Sau cơn, người bệnh sẽ xuất hiện tình trạng lơ mơ.
• Đau đầu: Các cơn đau đầu thường diễn biến với những dấu hiệu đa dạng như đau âm ỉ hoặc dữ dội kèm theo nhìn mờ, nhìn đôi, đốm sáng nhấp nháy.
• Mất cảm giác: Khi khối u chèn ép vào vùng cảm giác sẽ dẫn tới mất cảm giác nóng, lạnh hoặc cầm nắm.
• Giảm vận động: Triệu chứng này xuất hiện trong trường hợp khối u chèn ép vào cùng vận động gây nên yếu, liệt vùng cơ vận động.
• Thay đổi tính cách và trí nhớ: Khi khối u chèn ép vào cùng trán sẽ gây suy giảm trí nhớ.
• Thay đổi tầm nhìn: Xuất hiện khi khối u chèn ép vào đường đi của dây thần kinh thị giác.
• Buồn nôn: Buồn nôn và nôn là triệu chứng hay gặp. Tình trạng nôn thường đi kèm triệu chứng đau đầu vào buổi sáng.
• Buồn ngủ hoặc mất ý thức: Người bệnh thường xuất hiện tình trạng mơ màng, kém tỉnh táo. Trong một số trường hợp nhất định có thể đi kèm tình trạng mất ý thức nếu khối u phát triển nhanh.

Đau đầu nhiều mức độ là dấu hiệu của ung thư não

4Nguyên nhân ung thư não

Hiện nay, vẫn chưa xác định được chính xác nguyên nhân dẫn tới ung thư não. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ được đánh giá sẽ khiến cho các tế bào ác tính phát triển như:

• Tuổi tác: Ung thư não thường gặp ở 2 nhóm tuổi là 3-12 tuổi và 40-70 tuổi.
• Bức xạ: Việc tiếp xúc nhiều với các tia năng lượng cao có thể gây biến tính tế bào dẫn tới ung thư.
• Ung thư khác: Những người đã mắc các loại ung thư ở vị trí khác có thể đi căn lên não.
• Suy giảm miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch suy yếu như ghép tạng sử dụng thuốc chống thải ghép, sử dụng corticoid liều cao trong thời gian dài,....[2]

5Các loại ung thư não

Dựa vào nguồn gốc của tế bào ung thư xuất phát từ não hay từ các cơ quan khác mà người ta chia ung thư não thành hai loại:

• Ung thư nguyên phát: Hai tế bào thường xuyên gây nên ung thư là tế bào có nguồn gốc ở màng não hoặc tế bào thần kinh đệm. U màng não thường phát triển chậm và lành tính hơn khối u xuất phát từ tế bào thần kinh đệm. Các loại ung thư não nguyên phát khác có thể gặp như u tế bào hình sao, u góc cầu tiểu não, u tuyến yên,...
• Ung thư thứ phát: Khối u phát sinh từ các cơ quan khác như vú, đại tràng, trực tràng, gan, tuyến giáp, tuyến tiền liệt,...[2]

6Ung thư não có mấy giai đoạn

Dựa theo phân loại của Tổ chức y tế thế giới Who, ung thư não được chia thành 4 giai đoạn:

• Giai đoạn 1: Phát triển chậm, ít có khả năng lan rộng.
• Giai đoạn 2: Thường có tính chất tương tự giai đoạn 1 nhưng phát triển và có khả năng tái phát cao hơn.
• Giai đoạn 3: Tốc độ tiến triển nhanh có thể phát triển trong não và tủy sống.
• Giai đoạn 4: Tốc độ phát triển nhanh chóng hình thành khối u.

7Ung thư não có chữa được không?

Ung thư não có chữa được không phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

• Thể trạng của người bệnh.
• Bệnh lý nền đi kèm.
• Giai đoạn của bệnh.
• Vị trí khối u.
• Tính chất khối u.
• Can thiệp có thể thực hiện.

8Cách chẩn đoán ung thư não

Khi người bệnh xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám những đặc điểm lâm sàng như đánh giá vị trí, mức độ cơn đau đầu, phân loại cơn động kinh, xác định những dấu ấn để định hướng vị trí xuất hiện khối u. Ngoài ra, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm để xác định rõ hơn khối u như:

• Xét nghiệm dịch não tủy: Đánh giá áp lực cũng như tính chất dịch não tủy.
• Cắt lớp vi tính (CT-scanner): Đánh giá vị trí, tính chất, kích thước và chèn ép các tổ chức xung quanh hay không.
• Cộng hưởng từ (MRI): Xét nghiệm này phát hiện khối u nhạy hơn MRI do các tổ chức não sẽ dễ dàng phân biệt hơn qua cộng hưởng từ.
• Điện não đồ: Đánh giá cơn co giật.
• Chụp động mạch não: Xác định xem khối u có chèn ép động mạch hay không.
• PET/CT: Đánh giá các khối u toàn cơ thể.
• Sinh thiết não: Xác định tính chất khối u.

9Cách điều trị ung thư não

Điều trị ung thư não là sự phối hợp của nhiều phương pháp dựa theo tình trạng người bệnh, mức độ đáp ứng, các phương pháp có thể can thiệp. Một số phương pháp trong trường hợp này như:

Phẫu thuật: Là phương pháp giúp loại bỏ hoàn toàn hoặc một phần khối u bằng phẫu thuật. Phương pháp này chỉ tiếp cận với những khối u ở vị trí thuận lợi.

• Xạ trị: Là phương pháp sử dụng chùm tia năng lượng cao tiêu diệt tế bào.
• Hóa trị: Sử dụng hóa chất để tiêu diệt tế bào gây hại.
• Liệu pháp trúng đích: Phương pháp giúp tiêu diệt chính xác tế bào bất thường.
• Vật lý trị liệu: Những bệnh nhân rối loạn vận động, cảm giác sẽ được thực hiện các bài vật lý trị liệu để lấy lại cảm giác hay vận động tương ứng.

Xạ trị được ứng dụng nhiều trong điều trị ung thư não

10Ung thư não có di truyền không?

Ung thư não không di truyền nhưng với những người mà trong gia đình mắc hội chứng chứng neurofibromatosis hoặc hội chứng turcot thì nên tầm soát thường xuyên để phát hiện sớm các khối u. Ngoài ra, những người mà có người thân bị ung thư não cũng có xác xuất cao hơn mắc bệnh này.

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn kiến thức về ung thư não. Nếu thấy bài viết hay và hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!