Hạch nách là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Nổi hạch ở nách là tình trạng sưng hạch bạch huyết ở vùng nách, thường do nhiễm trùng, bệnh lý nền hoặc ung thư gây ra. Điều trị hạch nách phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cũng như cách điều trị hạch nách qua bài viết sau!

1Nổi hạch ở nách là gì?

Hạch bạch huyết đóng vai trò quan trọng trong hệ miễn dịch, giúp tiêu diệt các tác nhân gây bệnh. Nổi hạch ở nách là tình trạng một hoặc nhiều hạch bạch huyết ở nách sưng to hơn bình thường.

Thông thường, nổi hạch ở nách là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại một tình trạng nhiễm trùng và có thể tự khỏi. Tuy nhiên, đôi khi tình trạng này có thể là biểu hiện của một vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như nhiễm trùng nặng hoặc ung thư.[1]

Nổi hạch ở nách là tình trạng hạch bạch huyết ở nách sưng to

2Nguyên nhân gây nổi hạch ở nách

nổi hạch ở nách không phải là một căn bệnh mà là triệu chứng của một bệnh. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ thống miễn dịch đang hoạt động tích cực để chống lại các tác nhân gây bệnh. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, bao gồm:

Nhiễm trùng

Nhiễm trùng có thể do nhiều tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, kí sinh trùng hoặc nấm. Có ba loại nhiễm trùng thường gặp gây ra nổi hạch ở nách:

• Nhiễm trùng tại chỗ như nhiễm trùng da ở cánh tay hoặc ngực.
• Nhiễm trùng khu vực như viêm họng, viêm amidan...
• Nhiễm trùng toàn thân như HIV và bệnh bạch cầu đơn nhân có thể gây ra bệnh hạch bạch huyết ở nhiều bộ phận của cơ thể.

Bệnh lý có từ trước

Các bệnh như bệnh lao, bệnh sarcoidosis (u hạt) tạo ra các cụm tế bào viêm có thể xâm lấn hạch bạch huyết và gây sưng hạch, bao gồm cả hạch ở nách.

Các bệnh tự miễn như lupus, viêm khớp dạng thấp cũng có thể gây ra tình trạng nổi hạch ở nách. Hệ thống miễn dịch tấn công các tế bào bình thường, gây ra tình trạng viêm và hạch bạch huyết khu vực hoặc toàn thân.

Thuốc

Tiêm vắc-xin để phòng ngừa một số loại vi-rút như bệnh sởi và COVID-19 , có thể gây ra nổi hạch bạch huyết một bên. Phản ứng này cho thấy vắc-xin đã kích hoạt phản ứng miễn dịch.

Các chuyên gia khuyến cáo không nên tiêm vắc-xin trước khi chụp nhũ ảnh vì có thể bị nhầm là dấu hiệu của ung thư vú hoặc các bệnh khác.

Ngoài ra, thuốc chống co giật như phenytoin cũng có thể gây sưng hạch bạch huyết.

Ung thư

Hệ miễn dịch phải tăng cường hoạt động để chống lại các tế bào ung thư trong cơ thể. Vì vậy, nổi hạch cũng có thể là một dấu hiệu của bệnh ung thư. Một số loại ung thư gây nổi hạch ở nách bao gồm:

• Ung thư vú.
• U lympho.
• Bệnh bạch cầu.
• Ung thư di căn hạch.[2]

Ung thư vú thường gây ra nổi hạch ở nách

3Các triệu chứng nổi hạch ở nách

Nổi hạch ở nách có thể xảy ra ở một hoặc cả hai bên nách, với các hạch sưng có kích thước khác nhau, từ nhỏ như hạt đậu đến lớn như quả nho. Người bệnh có thể gặp một số triệu chứng như:

• Xuất hiện một hoặc nhiều khối u ở nách.
• Vùng nách sưng, nóng, đỏ.
• Cảm giác đau hoặc nhạy cảm khi chạm vào.
• Ngứa ran hoặc nóng rát ở vùng nách.
• Sưng ở vùng ngực hoặc cánh tay gần nách.

Ngoài ra, một số người có thể gặp các triệu chứng toàn thân như mệt mỏi, sốt, đau nhức cơ hoặc khớp. Tuy nhiên, cũng có trường hợp người bệnh không có bất kỳ triệu chứng rõ ràng nào và chỉ phát hiện hạch sưng khi tình cờ chạm vào hoặc trong quá trình khám sức khỏe định kỳ.[2]

Hạch nách sưng có thể lớn như quả nho

4Chẩn đoán nổi hạch ở nách

Bác sĩ sẽ xem xét một số yếu tố sau để chẩn đoán nguyên nhân, mức độ ác tính của hạch:

• Kích thước của hạch.
• Số lượng hạch bị sưng.
• Tình trạng đau, nhức hạch.
• Vị trí nổi hạch ở một bên nách hoặc cả hai bên.
• Mật độ hạch mềm, xốp hoặc cứng.
• Các hạch xuất hiện riêng lẻ hay gắn với nhau.
• Tính di động, hạch có thể di chuyển được dưới da hoặc cố định.

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh có thể bao gồm:

• Chụp cắt lớp vi tính (chụp CT).
• Chụp X-quang ngực.
• Chụp cộng hưởng từ (MRI).
• Siêu âm.
• Chụp nhũ ảnh.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết để lấy mẫu mô hạch bạch huyết kiểm tra xem có tế bào ác tính hay không.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ đánh giá xem tình trạng sưng hạch xảy ra ở một bên hay cả hai bên nách. Nếu chỉ sưng một bên, có thể liên quan đến ung thư vú hoặc các bệnh tự miễn. Trường hợp sưng cả hai bên nách thường do các bệnh ung thư hoặc bệnh lý khác gây ra.[1]

Chụp nhũ ảnh có thể được chỉ định khi bị nổi hạch nách

5Khi nào cần gặp bác sĩ

Khi có các dấu hiệu sau

Đa số các trường hợp hạch nách sưng to do nhiễm trùng đều tự hết khi bệnh nhiễm trùng khỏi. Tuy nhiên, nếu bạn phát hiện hạch ở nách sưng to, đặc biệt là khi kèm theo các triệu chứng khác như sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân hoặc hạch không nhỏ đi sau vài tuần, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bạn nên đi gặp bác sĩ nếu sụt cân không rõ nguyên nhân kèm nổi hạch nách

Nơi khám chữa bệnh

Khi có các dấu hiệu sưng hạch vùng nách cần thăm khám bác sĩ, bạn nên đến các cơ sở y tế gần nhất hoặc các bệnh viện chuyên khoa Ung bướu - Miễn dịch uy tín. Dưới đây là một số bệnh viện bạn có thể tham khảo:

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Ung bướu Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện truyền máu huyết học Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh...
• Hà Nội: Bệnh viện ung bướu Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Viện Huyết Học và Truyền máu Trung ương...

6Cách điều trị nổi hạch ở nách

Việc điều trị nổi hạch ở nách tập trung vào giải quyết nguyên nhân gốc rễ gây ra tình trạng này. Tùy thuộc vào nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị khác nhau, chẳng hạn như:

• Thuốc kháng sinh điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra.
• Thuốc chống thấp khớp (DMARD) cho bệnh tự miễn.

Đặc biệt, nếu tình trạng sưng hạch ở nách được chẩn đoán là do ung thư. Bác sĩ sẽ xác định giai đoạn ung thư và sau đó đưa ra phương pháp điều trị thích hợp nhất:

• Cắt bỏ hạch bạch huyết ở nách.
• Cắt bỏ khối ung thư di căn.
• Hóa trị.
• Xạ trị.
• Liệu pháp điều trị tế bào đích.
• Liệu pháp miễn dịch.

Bên cạnh đó, để giảm đau và sưng tại chỗ, người bệnh có thể áp dụng một số biện pháp tại nhà như:

• Túi chườm lạnh: giúp giảm đau và sưng hiệu quả.
• Túi chườm ấm: tăng cường lưu thông máu, hỗ trợ quá trình lành bệnh.
• Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAID): như ibuprofen hoặc naproxen để giảm đau và viêm.

Tuy nhiên, người bệnh cần chỉ định sử dụng thuốc từ bác sĩ khi điều trị để đảm bảo an toàn và hiệu quả.[1] [2]

Chườm lạnh giúp giảm đau và sưng hạch ở nách hiệu quả

Nổi hạch ở nách thường là dấu hiệu bình thường của cơ thể, nhưng cũng có thể liên quan đến các bệnh lý nghiêm trọng như bệnh tự miễn, ung thư. Chia sẻ bài viết này để mọi người cùng hiểu rõ hơn về tình trạng này nhé!