Mót rặn là tình trạng thường xuyên xuất hiện trong cuộc sống, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và lao động. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, điều trị và cách phòng ngừa mót rặn qua bài viết dưới đây nhé!
1Mót rặn là gì?
Mót rặn là cảm giác thường xuyên xuất hiện cảm giác buồn đi đại tiện mặc dù có thể không còn phân trong ruột già. Tình trạng này gây nên cảm giác khó chịu và đau tức vùng trực tràng.[1]
Mót rặn là tình trạng hay gặp do rối loạn tiêu hóa
2Triệu chứng
Ngoài cảm giác luôn buồn đại tiện, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng như:
Đau bụng dưới là triệu chứng thường gặp của mót rặn
3Nguyên nhân gây mót rặn
Nếu táo bón không phải là nguyên nhân gây nên cảm giác đau bụng dưới thì yếu tố dẫn tới mót rặn có thể do hệ tiêu hóa hoạt động bất thường. Một số nguyên nhân dẫn tới tình trạng này là:
- Áp xe hậu môn trực tràng: áp xe xuất hiện ở trực tràng khiến cho cơ quan này đau, sưng và có cảm giác tức nặng. Một số yếu tố có thể dẫn tới bệnh lý này là vết nứt hậu môn, bệnh lý lây truyền qua đường tình dục, bệnh tiểu đường và viêm ruột.
- Ung thư đại trực tràng: các khối u ở trực tràng có thể gây nên áp lực ở cơ quan này gây nên tình trạng mót rặn.
- Bệnh viêm ruột (Crohn và viêm đại tràng): có thể gây áp lực lên vùng này gây tăng cảm giác buồn đại tiện ở người bệnh.
- Nhiễm trùng đường ruột: các vi sinh vật gây nên tình trạng viêm và tiêu chảy nặng có thể kích ứng những vị trí xung quanh hậu môn có thể dẫn tới mót rặn.
- Rối loạn nhu động ruột: nhu động ruột tăng cao có thể gây nên rối loạn tiêu hóa và hình thành nên mót rặn.[3]
Ung thư trực tràng có thể dẫn tới mót rặn
4Chẩn đoán
Lâm sàng
Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng xung quanh hậu môn, trực tràng cũng như bộ phận sinh dục ngoài để tìm kiếm những dấu hiệu của các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục.
Ngoài ra, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám hậu môn - trực tràng bằng tay để đánh giá xem có những khối u ở rìa hậu môn hay không.
Cận lâm sàng
Ngoài thăm khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định một số xét nghiệm cận lâm sàng để xác định được nguyên nhân dẫn tới tình trạng mót rặn:
- Xét nghiệm máu: đánh giá tình trạng nhiễm trùng hoặc thiếu máu.
- Nuôi cấy phân: tìm kiếm nguyên nhân gây nhiễm trùng trong phân.
- Chẩn đoán hình ảnh (X-quang, CT, MRI): đánh giá tình trạng tắc nghẽn hoặc khối u ở hậu môn - trực tràng.
- Nội soi: tìm kiếm khối u ở hậu môn và trực tràng.
- Sinh thiết: đánh giá cấu trúc bất thường của khối u.
5Khi nào cần gặp bác sĩ?
Dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Mót rặn là triệu chứng có thể gặp trong đời sống nhưng nếu tình trạng này đi kèm một số dấu hiệu sau thì người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán kịp thời:
Khi xuất hiện nôn, người bệnh nên đến các cơ sở y tế
Nơi khám chữa bệnh uy tín
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Tiêu hoá, Nội. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại TP. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Nguyễn Tri Phương, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Nguyễn Trãi.
- Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Trung Ương Quân đội 108.
6Điều trị mót rặn
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định những phương pháp điều trị như:
- Bệnh viêm ruột: có nhiều phương án được các bác sĩ tiến hành để điều trị bệnh lý viêm ruột như thuốc chống viêm, thuốc ức chế miễn dịch, corticoid, thuốc kháng sinh và giảm đau. Trong trường hợp điều trị nội không có tác dụng, bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật.
- Tiêu chảy: nếu nguyên nhân gây ra mót rặn là tiêu chảy nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê thuốc kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh. Ngoài ra để làm giảm triệu chứng, người bệnh có thể được sử dụng loperamid.
- Táo bón: nếu táo bón gây nên tình trạng mót rặn, bác sĩ có thể cân nhắc sử dụng thuốc nhuận tràng để phân đi qua đại tràng dễ hơn.
- Ung thư đại trực tràng: có nhiều phương pháp để điều trị khối u như phẫu thuật, dùng thuốc, xạ trị để làm giảm triệu chứng.
- Nhiễm trùng lây qua đường tình dục: sẽ được điều trị triệu để nguyên nhân dẫn tới bệnh lý này.
7Biện pháp khắc phục tại nhà
Để khắc phục tình trạng mót rặn tại nhà, người bệnh có thể cân nhắc một số thói quen sau:
- Ăn nhiều chất xơ: chế độ ăn ít chất xơ có thể khiến cho phân cứng hơn bình thường gây nên tình trạng táo bón. Tùy thuộc vào độ tuổi, giới tính cũng như thể trạng mà cần cân nhắc cung cấp chất xơ phù hợp.
- Uống đủ nước: uống đủ nước sẽ giúp làm mềm phân hạn chế tình trạng táo bón.
- Tập thể dục: việc duy trì rèn luyện thể dục thể thao thường xuyên sẽ giúp điều chỉnh hoạt động của ruột, tránh tình trạng rối loạn tiêu hóa.
- Tạo thói quen đi vệ sinh tốt: việc duy trì một giờ đi vệ sinh nhất định, thư giãn cơ hậu môn nhất có thể khi đi đại tiện sẽ giúp giảm tình trạng mót rặn.
Bổ sung nhiều chất xơ có thể giảm tình trạng mót rặn
8Phòng ngừa chứng mót rặn
Đa số nguyên nhân dẫn đến mót rặn là do các bệnh lý ở đường tiêu hóa. Vì vậy, mọi người nên tạo những thói quen tốt cho hệ tiêu hóa để phòng ngừa bệnh lý này như uống đủ nước, tập thể dục đều đặn, duy trì một thời gian đi đại tiện cố định,...
Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về tình trạng mót rặn. Đây là triệu chứng thường gặp trong cuộc sống nên nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào bất thường, người bệnh nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
