Suy tim sung huyết: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Suy tim sung huyết là một trong những dạng suy tim phổ biến, có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị qua bài viết dưới đây nhé!

1Nguyên nhân gây suy tim sung huyết

Một số nguyên nhân có thể dẫn tới tình trạng suy tim sung huyết có thể kể đến như:

• Tăng huyết áp: Tình trạng huyết áp tăng cao khiến cho động mạch bị xơ cứng. Điều này làm tăng ảnh hưởng đến áp lực trong lòng động mạch.
• Thiếu máu cơ tim cục bộ: Khi các mạch máu của động mạch vành bị xơ cứng sẽ khiến cho máu cung cấp cho tim bị ảnh hưởng. Điều này khiến cho tim không có đủ năng lượng để bơm máu cho cơ thể.
• Các bệnh van tim: Van tim là bộ phận có chức năng giúp cho máu chỉ chảy theo một chiều cố định. Tuy nhiên, khi xuất hiện các bệnh lý van tim, máu có thể bị phụt ngược lại khiến cho lượng máu thực tế đến các bộ phận trong cơ thể không đáp ứng đủ.
• Thuyên tắc phổi: Khi xuất hiện cục máu đông ở động mạch phổi, máu từ phổi không thể di chuyển về tim và ngược lại sẽ khiến cho máu giàu oxy cung cấp cho cơ thể không đủ để đáp ứng nhu cầu, gây suy tim Phải có thể dẫn đến suy tim toàn bộ và có thể dẫn đến suy tim sung huyết.[2]

Tăng huyết áp có thể dẫn tới suy tim sung huyết

2Các giai đoạn suy tim sung huyết

Suy tim sung huyết phát triển qua 4 giai đoạn như sau:

• Giai đoạn 1: Không có triệu chứng khi vận động thể lực thông thường.
• Giai đoạn 2: Các triệu chứng của suy tim xuất hiện khi hoạt động thể lực quá mức. Người bệnh được điều trị bằng cách sử dụng thuốc, thay đổi lối sống và theo dõi thường xuyên.
• Giai đoạn 3: Xuất hiện triệu chứng khi vận động thể lực nhẹ (ví dụ: làm việc nhà, đi bộ quãng ngắn).
• Giai đoạn 4: Triệu chứng xuất hiện ngay cả khi nghỉ ngơi. Ở mức độ nặng này, người bệnh cần được điều trị tích cực, bao gồm thuốc, các thiết bị hỗ trợ tim, ghép tim.[3]

3Dấu hiệu nhận biết sớm suy tim sung huyết

Ở giai đoạn sớm, các triệu chứng của suy tim sung huyết chỉ xuất hiện khi thực hiện những hoạt động thể lực mạnh. Vì vậy, người bệnh cần chú ý theo dõi các triệu chứng dưới đây để phát hiện sớm bệnh lý này:

• Mệt mỏi: Thường xuất hiện khi thực hiện các hoạt động quá sức.
• Khó thở: Phổi không trao đổi hiệu quả lượng máu giàu oxy sẽ dẫn tới tình trạng khó thở.
• Ho:Ứ dịch tại phổi.[4]

Khó thở có thể là triệu chứng của suy tim sung huyết

4Triệu chứng suy tim sung huyết

Suy tim sung huyết thường biểu hiện các triệu chứng như:

• Mệt mỏi.
• Nhịp tim nhanh hoặc không đều: tim đập nhanh, mạnh hoặc loạn nhịp.
• Khó thở khi gắng sức hoặc khi nằm.
• Ho khan hay đờm trắng hoặc hồng nhạt.
• Phù, đặc biệt là phù ở bàn chân, mắt cá chân.
• Thường tiểu vào ban đêm (tiểu đêm).
• Đau ngực: đau âm ỉ ở ngực trái.
• Tăng cân đột ngột do cơ thể giữ nước.[5]

Tình trạng do suy tim sung huyết tăng lên khi vận động

5Cách chẩn đoán suy tim sung huyết

Sau khi thăm khám, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm, cận lâm sàng để chẩn đoán xác định, phân loại mức độ nặng và tìm nguyên nhân gây bệnh:

Điện tâm đồ

Đây là xét nghiệm đầu tay để chẩn đoán sơ bộ các vị trí bất thường trong hoạt động điện của tim. Điện tâm đồ hỗ trợ đánh giá nhịp tim nhanh hay chậm, đều hay không đều và có thể gợi ý vị trí hoạt động bất thường của tim.

Chụp X-quang ngực

X-quang ngực là xét nghiệm thường quy cho bác sĩ cái nhìn sơ bộ về tim và các cấu trúc ở vùng ngực như phổi. Xét nghiệm này sẽ đánh giá tim có to hay không, có bị chèn ép hay không, phổi có xuất hiện tổn thương hay không?

Siêu âm tim

Siêu âm tim là xét nghiệm không xâm lấn đánh giá được hoạt động của các buồng tim cũng như van tim. Qua đó đánh giá chức năng hoạt động của các thành phần như tâm nhĩ và tâm thất cũng như đánh giá sự di chuyển dòng chảy của máu qua van tim.

Holter điện tâm đồ

Ghi lại hoạt động điện của tim liên tục trong 24-48 giờ, giúp phát hiện các bất thường về nhịp tim không xuất hiện trên điện tâm đồ thông thường.

Xét nghiệm máu BNP

Peptide natriuretic loại B (BNP) là một hormone được tim tiết ra khi tim bị tổn thương. Đo nồng độ hormone BNP trong máu. Nồng độ BNP tăng cao có thể là dấu hiệu của suy tim.

Xét nghiệm gắng sức của tim

Đánh giá hoạt động của tim khi bạn vận động. Bạn có thể được yêu cầu đi bộ trên máy chạy bộ hoặc đạp xe trong khi được theo dõi nhịp tim và huyết áp.[1]

6Khi nào cần gặp bác sĩ

Khi có các dấu hiệu sau

khi có bất kỳ dấu hiệu nào của suy tim như mệt mỏi (đặc biệt là khi gắng sức), khó thở, sưng chân thì người bệnh cũng nên tìm đến sự giúp đỡ của các chuyên gia. Ngoài ra, nếu xuất hiện các dấu hiệu dưới đây thì cần đưa đến các cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp:

• Đau ngực dữ dội.
• Nhịp tim nhanh
• Khó thở không giảm kể cả khi nghỉ ngơi.
• Đau đầu dữ dội.
• Ngất.

Khi xuất hiện nhịp tim nhanh, bạn nên đến các cơ sở y tế để được điều trị

Nơi khám chữa bệnh

Nếu thấy ai đó có các triệu chứng trên, hãy đưa người bệnh đến ngay các cơ sở y tế gần nhất hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kị thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại TP Hồ Chí Minh: Bệnh viện Nhân dân 115, Viện tim TP. HCM, Bệnh viện Đại học Y dược, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện E Hà Nội, Bệnh viện tim Hà Nội.

7Phương pháp điều trị

Điều trị tình trạng suy tim sung huyết cần phải phối hợp nhiều phương pháp điều trị tùy thuộc vào tình trạng người bệnh như:

Thay đổi lối sống

Thay đổi lối sống sẽ giảm các yếu tố nguy cơ làm cho bệnh lý trầm trọng hơn. Ngoài ra, những thay đổi tích cực trong đời sống cũng giúp người bệnh thích nghi tốt hơn. Một số phương pháp nên được áp dụng như:

• Theo dõi các triệu chứng mới xuất hiện bất thường, xuất hiện khi nào, tăng lên khi nào?
• Theo dõi cân nặng.
• Giảm muối trong bữa ăn.
• Duy trì lượng nước vào cơ thể theo hướng dẫn của bác sĩ.

Thuốc

Tùy theo triệu chứng của người bệnh bác sĩ có thể kê một số loại thuốc như:

• Thuốc giãn mạch: Giúp mạch máu giãn ra qua đó làm tăng lưu lượng máu đến các cơ quan cũng như giúp cho huyết áp giảm.
• Thuốc lợi tiểu: Giúp kiểm soát khối lượng dịch trong cơ thể.
• Thuốc ức chế men chuyển: Giúp hạ huyết áp hiệu quả.
• Thuốc chống đông: Ngăn ngừa hình thành cục máu đông ở tim, ở phổi.
• Thuốc chẹn beta: Giúp cải thiện chức năng tim mạch, làm chậm nhịp tim.

Phẫu thuật

Tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh mà những can thiệp sẽ được chỉ định như:

• Thay van tim.
• Bắc cầu động mạch bị tắc nghẽn.
• Lắp máy tạo nhịp.
• Ghép tim.

Các phương pháp điều trị khác

Các phương pháp điều trị khác phụ thuộc vào tình trạng bệnh cũng như các triệu chứng liên quan. Bác sĩ có thể đánh giá tình trạng ngưng thở khi ngủ của người bệnh để tiến hành đưa ra những can thiệp phù hợp.

8Biện pháp phòng ngừa suy tim sung huyết

Để phòng ngừa suy tim sung huyết, bạn cần kiểm soát các yếu tố nguy cơ như:

• Không hút thuốc lá: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm suy tim.
• Xây dựng chế độ ăn phù hợp: Hạn chế chất béo, muối tăng cường rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và hoa quả.
• Duy trì cân nặng: Duy trì chỉ số cơ thể từ 18-23kg/m2.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý tim mạch và các yếu tố nguy cơ khác.

Thay đổi chế độ ăn uống và sinh hoạt để hạn chế xuất hiện suy tim

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn những kiến thức liên quan đến suy tim sung huyết. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!