Gai cột sống thắt lưng: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Khi cột sống bị thoái hóa có thể dẫn tới tình trạng các xương bị nhô ra ngoài tạo thành gai gây nên những biến chứng cho sức khỏe người bệnh. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và phòng ngừa tình trạng gai cột sống thắt lưng qua bài viết dưới đây nhé!

1Gai cột sống thắt lưng là gì?

Gai cột sống thắt lưng là tình trạng cột sống thắt lưng bị thoái hóa gây nên hiện tượng các mỏm xương mọc nhô ra phía ngoài và 2 bên tại rìa cột sống thắt lưng gây nên những biến chứng nguy hiểm.

Đây là một bệnh tiến triển trong thời gian dài. Khi xuất hiện những gai xương là lúc mà vấn đề thoái hóa đã xuất hiện. Bệnh thường gặp ở người cao tuổi.[1]

Gai cột sống thắt lưng là tình trạng mỏm xương nhô ra từ cột sống thắt lưng

2Nguyên nhân gây bệnh gai cột sống thắt lưng

Nguyên nhân gây nên tình trạng gai đốt sống chính là do quá trình thoái hóa xương, sụn mạnh hơn quá trình sản sinh. Mặt khác sụn khớp, dây chằng, đĩa đệm bị tác động nhiều trong suốt thời gian hoạt động nên có dấu hiệu mòn, mất tính đàn hồi và xơ cứng.

Chính những điểm này đã làm mòn phần đốt sống thắt lưng, khiến những gai xương xuất hiện gây biến dạng cột sống.[2]

3Yếu tố nguy cơ của bệnh gai cột sống thắt lưng

Một số yếu tố làm khởi phát sớm tình trạng gai cột sống thắt lưng như:

• Tuổi cao: quá trình lão hóa diễn ra mạnh mẽ.
• Nghề nghiệp: người làm các công việc tác động nhiều đến cột sống thắt lưng như lái xe đường dài, bê vác nhiều...
• Sai tư thế trong học tập và lao động.
• Béo phì: áp lực nhiều lên cột sống thắt lưng.
• Di truyền.

4Dấu hiệu gai cột sống thắt lưng

Các triệu chứng có thể gặp ở bệnh gai cột sống thắt lưng là:

• Xuất hiện phần mỏm xương chồi ra ở gần cột sống thắt lưng.
• Đau lưng.
• Xuất hiện những tiếng bất thường khi đứng lên.
• Tê bì bàn chân.
• Đau dọc từ vùng mông xuống bàn chân.[3]

Đau lưng là một triệu chứng thường gặp của gai cột sống thắt lưng

5Biến chứng bệnh gai cột sống thắt lưng

Các biến chứng có thể xuất hiện khi tình trạng gai đốt sống xảy ra có thể kể đến là:

• Hẹp ống sống: gây chèn ép dây thần kinh.
• Bất thường cột sống: do xuất hiện các gai xương.
• Thoát vị đĩa đệm.
• Chèn ép thần kinh: gây rối loạn cơ tròn hoặc đau tê chân[4]

Thoát vị đĩa đệm là một trong những biến chứng của gai cột sống thắt lưng

6Chẩn đoán gai cột sống thắt lưng

Lâm sàng

Bác sĩ khai thác những đặc điểm liên quan đến gai cột sống thắt lưng như có đau lưng hay không, có xuất hiện rối loạn cảm giác hay vận động ở cơ quan nào không, có những dấu hiệu nào đi kèm.

Đồng thời, bác sĩ tiến hành khai thác những yếu tố nguy cơ như BMI của cơ thể, tư thế khi lao động, nghề nghiệp đã làm để định hướng nguyên nhân.

Sau đó, bác sĩ tiến hành thăm khám những đặc điểm liên quan như có xuất hiện gai cột sống, cong vẹo cột sống, thoát vị đĩa đệm.[5]

Cận lâm sàng

Các phương tiện cận lâm sàng để chẩn đoán gai cột sống thắt lưng bao gồm:

• X - quang: đánh giá hình ảnh của cột sống thắt lưng xem có bất thường hay không.
• Cắt lớp vi tính (CT - scanner): đánh giá rõ hơn từng đốt sống thắt lưng.
• Cộng hưởng từ (MRI): đánh giá cấu trúc những phần mềm xung quanh cột sống thắt lưng.
• Điện cơ: xác định những rối loạn thần kinh nếu có, chỉ định khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ.[5]

7Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Khi xuất hiện những dấu hiệu đau, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị:

• Đau lựng hoặc dọc mông xuống dưới bàn chân.
• Rối loạn đại tiểu tiện.
• Cong vẹo cột sống.

Khi cong vẹo cột sống nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám

Địa chỉ khám chữa bệnh uy tín

Khi xuất hiện những dấu hiệu của bệnh gai cột sống thắt lưng, người bệnh nên đến các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa Cơ xương khớp hoặc các bệnh viện đa khoa tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tại Thành phố Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhân dân 115, Bệnh viện Gia An 115, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.
• Tại Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Lão khoa Trung Ương, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Bệnh viện Thanh Nhàn.

8Điều trị gai cột sống thắt lưng

Vật lý trị liệu - Phục hồi chức năng

Đây là phương pháp điều trị bệnh giúp hỗ trợ hệ cơ xương khớp. Một số biện pháp được áp dụng là:

• Các bài tập thể dục nhịp điệu.
• Các bài tập tăng cường sức mạnh cột sống thắt lưng.
• Bài tập kéo giãn để tăng cường sự dẻo dai của cột sống.

Lưu ý, những bài tập này cần có sự hướng dẫn của bác sĩ, trải qua những sự cân nhắc để chọn ra những bài tập phù hợp với từng người bệnh.[5]

Vật lý trị liệu là một biện pháp điều trị hay được dùng

Điều trị nội khoa

Sử dụng thuốc để làm giảm các triệu chứng như:

• Thuốc giảm đau: giảm đau cột sống thắt lưng.
• Thuốc chống viêm không steroid: giảm đau cột sống thắt lưng, đồng thời giảm quá trình viêm.
• Thuốc giãn cơ: tránh tình trạng căng cơ.
• Tiêm corticoid tại chỗ.

Điều trị ngoại khoa

Các trường hợp có thể phải điều trị ngoại khoa như:

• Không đáp ứng điều trị nội khoa.
• Xuất hiện những biến chứng như hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm hoặc gãy xương...

Một số phẫu thuật được sử dụng như:

• Cắt bỏ gai xương.
• Giải ép thần kinh.
• Thay thế đĩa đệm.[1]

9Phòng ngừa gai cột sống thắt lưng

Để phòng ngừa tình trạng gai cột sống thắt lưng, bạn có thể thực hiện những gợi ý sau:

• Duy trì cân nặng cân đối với BMI dao động từ 18 đến 22 kg/m².
• Thực hiện đúng tư thế khi lao động và sinh hoạt.
• Bổ sung các thực phẩm chứa nhiều canxi như cá, tôm, đậu nành...
• Khởi động kỹ trước khi vận động mạnh.
• Định hướng nghề nghiệp phù hợp với tình trạng sức khỏe.
• Thăm khám sức khỏe thường xuyên để phát hiện những bệnh lý tiềm ẩn.[2]

Làm việc đúng tư thể để giảm nguy cơ mắc gai cột sống thắt lưng

Hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn các kiến thức về bệnh lý gai đốt sống thắt lưng, đặc biệt là những phương pháp để phòng ngừa hoặc làm chậm quá trình thoái hóa. Nếu thấy bài viết hay, hãy chia sẻ cho người thân và bạn bè nhé!