Bệnh giun xoắn: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Bệnh giun xoắn thường gặp ở người có thói quen ăn đồ sống hoặc chế độ ăn uống không đảm bảo vệ sinh. Bệnh có thể lây truyền từ người này sang người khác qua đường tiêu hóa. Cùng tìm hiểu về bệnh giun xoắn qua bài viết dưới đây nhé!

1Bệnh giun xoắn là gì?

Giun xoắn có tên khoa học là Trichinella. Đây là loài ký sinh trùng gây bệnh đường tiêu hóa. Phần lớn người nhiễm giun xoắn là do ăn đồ tái sống hoặc các loại thịt chứa ấu trùng giun xoắn.[1]

Giun xoắn là loại ký sinh trùng gây bệnh đường tiêu hóa

2Nguyên nhân gây bệnh giun xoắn

Nguyên nhân chính gây ra bệnh giun xoắn là ăn phải thực phẩm chứa ấu trùng của giun như:

• Thịt lợn sống hoặc tái.
• Thịt không được bảo quản đúng cách.
• Nguồn nước không đảm bảo sạch sẽ, không được khử trùng trước khi sử dụng.
• Thịt của các loài động vật hoang dã (hươu, nai, lợn rừng, gấu…)

Ấu trùng sau khi vào dạ dày sẽ được axit và các men tiêu hóa làm tan đi lớp vỏ bên ngoài. Từ đó, giun xoắn được giải phóng ra ngoài, sử dụng các chất dinh dưỡng từ đường ruột và sinh sản tạo ra nhiều ấu trùng trong phân và tiếp tục lây nhiễm cho người xung quanh.[1]

3Triệu chứng nhiễm bệnh giun xoắn

Triệu chứng nhiễm giun xoắn thường rất đa dạng tùy theo mức độ bệnh từ nhẹ đến nặng. Bệnh diễn biến qua các thời điểm gồm:

Triệu chứng ban đầu

Sau 1 vài ngày nhiễm ấu trùng giun xoắn, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng ban đầu như:

• Buồn nôn, nôn mửa.
• Đau bụng vùng thượng vị hoặc quanh rốn.
• Tiêu chảy.

Đau bụng hạ vị là dấu hiệu sớm của người nhiễm giun xoắn

Triệu chứng khoảng sau 2 tuần

Sau khi giun xoắn được giải phóng và phát triển trong đường tiêu hóa khoảng 2 tuần đến vài tuần, người bệnh có thể gặp các triệu chứng sau:

• Sốt kéo dài, ớn lạnh.
• Đau đầu, nhức mắt.
• Sưng nề 2 mắt.
• Đau mỏi cơ bắp.
• Nổi mẩn ngứa trên da.
• Rối loạn tiêu hóa.

Người bệnh giun xoắn thường có biểu hiện nổi mần đỏ trên da

Triệu chứng nghiêm trọng

Trong trường hợp ấu trùng giun xoắn phát triển ngoài đường tiêu hóa, di chuyển sang các cơ quan khác có thể gây ra một số triệu chứng sau:

• Đau tức ngực, rối loạn nhịp tim.
• Khó thở.
• Lơ mơ, hôn mê.
• Suy giảm khả năng nhận thức.
• Khó khăn trong việc giữ thăng bằng.[1]

4Biến chứng nguy hiểm

Nhiễm giun xoắn nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm cơ tim.
• Suy tim.
• Ký sinh trùng tại não gây co giật, hôn mê.
• Viêm phổi, cản trở hô hấp.
• Thậm chí tử vong.[2]

5Cách chẩn đoán

Để chẩn đoán bệnh nhiễm giun xoắn, bác sĩ lâm sàng cần thực hiện một số kỹ thuật sau:

• Hỏi bệnh và tiền sử bệnh: thói quen ăn đồ tái sống, quy trình đảm bảo vệ sinh trong nấu ăn, đặc điểm dịch tễ tại nơi người bệnh ở và thời gian xuất hiện triệu chứng.
• Xét nghiệm máu: và tìm kháng thể ấu trùng giun xoắn trong huyết thanh Elisa.
• Sinh thiết: ấu trùng giun xoắn có thể nằm trong cơ bắp của bệnh nhân. Vì thế, với những vùng cơ nghi ngờ có ấu trùng giun xoắn, bác sĩ có thể sinh thiết mẫu cơ và làm giải phẫu bệnh.[3]
• Soi phân: có thể thấy giun xoắn trưởng thành hoặc ấu trùng trong phân (giai đoạn đầu).[4]

6Khi nào cần gặp bác sĩ?

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Nhiễm giun xoắn là bệnh lý cần được phát hiện sớm để ngăn ngừa biến chứng và giảm nguy cơ lây nhiễm. Vì thế, người bệnh nên đến gặp bác sĩ sớm khi có những biểu hiện sau:

• Rối loạn tiêu hóa, sưng cơ sau ăn thực phẩm không đảm bảo an toàn khoảng 1 tuần.
• Sốt, ớn lạnh kéo dài.
• Nổi ban đỏ toàn thân.
• Mệt mỏi.[2]

Nơi khám chữa bệnh giun xoắn

Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Nội, Tiêu hoá, Truyền nhiễm. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.

Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhiệt đới Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh…
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương, Bệnh viện Xanh Pôn…

7Các phương pháp điều trị bệnh giun xoắn

Việc điều trị bệnh giun xoắn cần đảm bảo 2 mục tiêu gồm tiêu diệt được hoàn toàn ký sinh trùng giun xoắn trong đường tiêu hóa và ấu trùng trong cơ cũng như cải thiện cuộc sống cho người bệnh. Các phương pháp điều trị chính gồm:

Điều trị triệu chứng

Đây là phương pháp điều trị cần ưu tiên đối với người bệnh nhiễm giun xoắn mới phát hiện nhằm hạn chế các biến chứng nguy hiểm như nhiễm độc, phản ứng quá mẫn. Bác sĩ có thể chỉ định một số thuốc như:

• Thuốc giảm đau.
• Thuốc chống dị ứng, corticoid.
• Thuốc chống buồn nôn.

Điều trị đặc hiệu

Đây là phương pháp giúp loại bỏ hoàn toàn ký sinh trùng giun xoắn ra khỏi cơ thể người bệnh với các thuốc như Albendazole hoặc Mebendazole. Tuy nhiên, người bệnh phải tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ và thời gian điều trị của bác sĩ để đạt được hiệu quả cao.[5]

8Biện pháp phòng ngừa bệnh giun xoắn

Bệnh giun xoắn là bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, vì thế bạn có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây để ngăn ngừa bệnh như:

• Không ăn thịt tái, thịt sống chưa được nấu chín kỹ.
• Hạn chế ăn tiết canh, gỏi sống.
• Khử trùng nguồn nước, đun sôi trước khi sử dụng.
• Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.
• Xây dựng khu vệ sinh tự hoại sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh.
• Không ăn thịt các loại động vật hoang dã.

Rửa tay trước khi ăn là biện pháp giúp ngăn ngừa giun xoắn

Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh giun xoắn. Bạn hãy thực hiện chế độ ăn uống đảm bảo, ăn chín uống sôi để phòng ngừa nhiễm giun xoắn nhé!