Ung thư thanh quản xảy ra khi các tế bào phát triển không kiểm soát được tại thanh quản và dây thanh âm. Tình trạng này nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm có thể đe dọa sức khỏe và tính mạng của người bệnh. Cùng tìm hiểu rõ hơn về bệnh lý ung thư thanh quản thông qua bài viết dưới đây.
1Ung thư thanh quản là gì?
Thanh quản là một ống dài nằm phía trên khí quản và phía trước thực quản. Thanh quản có nhiệm vụ ngăn chặn thức ăn đi vào khí quản trong khi bạn nuốt, cho phép không khí đi vào và đi ra khỏi phổi, đồng thời tạo âm thanh để nói.
Ung thư thanh quản là các khối u ác tính xuất phát từ tế bào biểu mô thanh quản phát triển không kiểm soát. Khi các tế bào ung thư này nhân lên sẽ xâm chiếm các mô và cơ quan gây tổn hại cho cơ thể.[1]
Ung thư thanh quản có thể hình thành ở bất kỳ phần nào trong 3 bộ phận chính của thanh quản, bao gồm:[2]
- Thượng thanh môn: Chiếm khoảng khoảng 35% ung thư thanh quản.
- Thanh môn: Chiếm khoảng 60% ung thư thanh quản.
- Hạ thanh môn: Chiếm khoảng 5% ung thư thanh quản.
Hầu hết các bệnh ung thư phát sinh ở thanh quản đều bắt đầu trên bề mặt niêm mạc và được gọi là ung thư biểu mô tế bào vảy.
Các dạng ung thư thanh quản ít phổ biến hơn là ung thư tuyến nước bọt phát sinh từ các tuyến nước bọt nhỏ bên dưới niêm mạc hoặc ung thư phát sinh từ cơ, sụn hoặc các mô cấu trúc khác.[1]
Ung thư thanh quản sẽ ảnh hưởng đến thanh quản và dây thanh âm
2Nguyên nhân gây ung thư thanh quản
Hiện nay, nguyên nhân gây ung thư thanh quản vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ ung thư thanh quản, bao gồm:[3]
- Độ tuổi: Ung thư thanh quản phổ biến hơn ở những người lớn tuổi.
- Giới tính: Nam giới có tỷ lệ mắc ung thư thanh quản cao hơn nữ giới gấp 5 lần. Nguyên nhân được cho là do đàn ông có xu hướng hút thuốc và uống rượu nhiều hơn phụ nữ.
- Thuốc lá: Những hóa chất độc hại có trong khói thuốc lá sẽ làm tăng khả năng mắc ung thư thanh quản. Nguy cơ ung thư thanh quản của bạn sẽ tăng lên khi bạn hút thuốc trong thời gian dài.
- Sử dụng rượu bia: Uống rượu làm tăng nguy cơ ung thư thanh quản do những hóa chất có trong rượu có thể làm tổn thương tế bào thanh quản.
- Tiếp xúc với chất độc hại: Một số hóa chất được tạo ra trong quá trình sản xuất được chứng minh là làm tăng nguy cơ ung thư thanh quản.
- Chế độ ăn kiêng: Có bằng chứng cho thấy chế độ ăn nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm chiên rán có thể làm tăng nguy cơ phát triển ung thư thanh quản.
- Tiền sử gia đình: Những người có cha mẹ, anh chị em hoặc con cái được chẩn đoán mắc bệnh ung thư đầu và cổ có nguy cơ mắc ung thư thanh quản cao hơn ở những người không có tiền sử gia đình.
- Tiền sử bệnh: Người bệnh đã từng mắc một số bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư thực quản, ung thư bàng quang và ung thư cổ tử cung, sẽ có nguy cơ mắc ung thư thanh quản cao hơn.
- Hệ miễn dịch yếu kém: Nguy cơ ung thư thanh quản sẽ tăng nếu người bệnh mắc các bệnh lý gây suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS hoặc đang dùng thuốc ức chế hệ thống miễn dịch.
- Nhiễm trùng: Nguy cơ ung thư thanh quản cao gấp đôi ở những người bị nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori. Helicobacter pylori là một loại vi khuẩn có thể gây loét dạ dày.
- Nhiễm virus HPV: HPV được biết là gây ra những thay đổi trong tế bào cổ tử cung, có thể dẫn đến ung thư cổ tử cung. Các nhà khoa học cho rằng virus HPV cũng có thể tác động tương tự lên các tế bào cổ họng làm tăng nguy cơ mắc ung thư thanh quản.
- Các bệnh lý: Nguy cơ ung thư thanh quản cao hơn gấp nhiều lần ở những bệnh nhân mắc bệnh trào ngược dạ dày thực quản và loạn sản thanh quản.
Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc ung thư thanh quản
3Dấu hiệu ung thư thanh quản
Triệu chứng điển hình của ung thư thanh quản là khàn giọng kéo dài hơn 3 tuần.
Một số dấu hiệu ung thư thanh quản khác kèm theo, bao gồm:[4]
Nuốt khó có thể là dấu hiệu ung thư thanh quản
4Chẩn đoán phát hiện ung thư thanh quản
Hỏi thăm tiền sử bệnh và khám thực thể
Để chẩn đoán phát hiện ung thư thanh quản, bác sĩ chuyên khoa sẽ khai thác một số thông tin như sau:
- Triệu chứng bất thường và diễn tiến.
- Tiền sử các bệnh lý đã mắc.
- Thói quen sinh hoạt, ăn uống và những yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, uống rượu bia.
- Thăm khám cổ họng và cổ để phát hiện bất thường.
Chẩn đoán hình ảnh
Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh có thể được chỉ định để chẩn đoán ung thư thanh quản, bao gồm:[2]
- Chụp X-quang ngực: Đánh giá sự xâm lấn của khối u đến phổi.
- Chụp cắt lớp vi tính CT và chụp cộng hưởng từ MRI: Cung cấp hình ảnh chi tiết bên trong thanh quản, nhờ đó biết được vị trí và kích thước của khối u.
- Nội soi thanh quản: Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nhỏ có ánh sáng để nội soi quan sát thanh quản phát hiện tổn thương.
- Chụp PET: Đánh giá phát hiện khối u và sự xâm lấn của khối u đến các bộ phận khác trên cơ thể.
Chụp CT có thể biết được vị trí và kích thước khối u thanh quản
Sinh thiết
Sinh thiết là tiêu chuẩn vàng giúp bác sĩ chẩn đoán xác định ung thư thanh quản.
Bác sĩ chuyên khoa sẽ lấy một mẫu mô bất thường trong thanh quản của bạn để quan sát dưới kính hiển vi để tìm kiếm sự hiện diện của những tế bào ung thư.
5Các giai đoạn ung thư thanh quản
Ung thư thanh quản được chia thành nhiều giai đoạn khác nhau tùy thuộc vào sự xâm lấn của khối u. Phân chia giai đoạn sẽ giúp bác sĩ tiên lượng được ung thư thanh quản sống được bao lâu cho người bệnh.
Các giai đoạn của ung thư thanh quản, bao gồm:[5]
- Giai đoạn 0: Ung thư ở lớp lót bên trong của thanh quản.
- Giai đoạn I: Khối u chỉ nằm trong vùng trên thanh môn, dây thanh âm hoặc vùng dưới thanh môn của thanh quản.
- Giai đoạn II: Khối u lan rộng đến những vùng lân cận như vùng gốc lưỡi và các mô gần dây thanh âm.
- Giai đoạn III: Khối u xâm lấn các hạch bạch huyết lân cận.
- Giai đoạn IV: Khối u xâm lấn các bộ phận khác của cơ thể xa thanh quản hơn.
Ung thư thanh quản được chia thành 5 giai đoạn
6Khi nào cần gặp bác sĩ?
Dấu hiệu cần gặp bác sĩ
Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu bạn bị khàn giọng trong khoảng thời gian hơn 3 tuần.
Ngoài ra, bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của bác sĩ càng sớm càng tốt khi xuất hiện những triệu chứng sau:
- Khó thở.
- Thở rít.
- Cảm giác nuốt vướng hoặc khó nuốt.
- Ho ra máu.
Nơi chẩn đoán và điều trị
Nếu gặp các dấu hiệu như trên, bạn có thể đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các bệnh viện chuyên khoa Tai mũi họng. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:
- Tại TP. Hồ Chí Minh: bệnh viện Chợ Rẫy, bệnh viện Ung Bướu, bệnh viện Tai Mũi Họng.
- Tại Hà Nội: bệnh viện Bạch Mai, bệnh viện Ung Bướu.
7Điều trị ung thư thanh quản
Phẫu thuật
Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến cho tất cả các giai đoạn của ung thư thanh quản.
Các phương pháp phẫu thuật có thể được sử dụng, bao gồm:[2]
- Cắt dây thanh âm: Phẫu thuật chỉ cắt bỏ dây thanh âm.
- Cắt thanh quản trên thanh môn: Phẫu thuật chỉ cắt bỏ phần trên thanh môn.
- Cắt bỏ một nửa thanh quản: Phẫu thuật cắt bỏ một nửa thanh quản và vẫn giữ được giọng nói.
- Cắt toàn bộ thanh quản: Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ thanh quản và tạo một lỗ ở phía trước cổ để bệnh nhân thở.
- Cắt tuyến giáp: Cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần tuyến giáp.
- Phẫu thuật laser: Phẫu thuật sử dụng chùm tia laser để tạo vết cắt không chảy máu trên mô và loại bỏ tổn thương bề mặt thanh quản.
Phẫu thuật có thể được áp dụng cho tất cả các giai đoạn ung thư thanh quản
Xạ trị
Xạ trị là phương pháp điều trị ung thư sử dụng tia X năng lượng cao hoặc các loại bức xạ khác để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chúng phát triển.[2]
Hoá trị
Hóa trị là phương pháp điều trị ung thư sử dụng thuốc để ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư, bằng cách tiêu diệt tế bào hoặc ngăn chặn tế bào phân chia.
Hóa trị khi được dùng bằng đường uống hoặc tiêm vào tĩnh mạch sẽ đi vào máu và tiếp cận các tế bào ung thư khắp cơ thể.[2]
Liệu pháp miễn dịch
Liệu pháp miễn dịch là phương pháp điều trị sử dụng hệ thống miễn dịch của bệnh nhân để chống lại ung thư.[2]
Liệu pháp trúng đích
Liệu pháp nhắm trúng đích sẽ sử dụng thuốc hoặc các chất khác để xác định và tấn công các tế bào ung thư cụ thể mà không ảnh hưởng đến những tế bào lành xung quanh.[2]
8Biện pháp phòng ngừa
Hiện tại, chưa có biện pháp đặc hiệu để phòng ngừa ung thư thanh quản. Tuy nhiên, bạn có thể giảm nguy cơ mắc ung thư thanh quản bằng cách hạn chế những yếu tố nguy cơ, bao gồm:
- Bỏ hút thuốc, bia rượu.
- Hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại.
- Cải thiện lối sống và chế độ dinh dưỡng.
- Khám định kỳ và tầm soát thường xuyên.
Mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu thêm về nguyên nhân, dấu hiệu, chẩn đoán và điều trị ung thư thanh quản. Hãy chia sẻ những thông tin hữu ích này đến người thân và mọi người xung quanh nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
