Tê tay là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Tê tay là cảm giác bất thường với biểu hiện ngứa ran, châm chích ở một hoặc cả hai tay. Tình trạng này có thể là xuất hiện và biến mất nhanh chóng hoặc kéo dài, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Cùng tìm hiểu về tê tay qua bài viết dưới đây nhé!

1Tê tay là gì?

Tê tay hay dị cảm ở tay, là một cảm giác bất thường với biểu hiện ngứa ran, châm chích hoặc tê rần. Tuy không phải lúc nào cũng đáng lo ngại nhưng không nên chủ quan và bỏ qua triệu chứng này.[1]

Tê tay là cảm giác bất thường với biểu hiện ngứa ran hoặc châm chích

2Nguyên nhân gây tê tay

Tê tay thường xuất phát từ tổn thương, kích thích hoặc chèn ép dây thần kinh ở cánh tay và cổ tay. Việc ngủ quá lâu ở một tư thế hoặc chống khuỷu tay trong thời gian dài cũng có thể gây tê tay.

Trong một số trường hợp hiếm gặp, tê tay có thể liên quan đến vấn đề ở não hoặc tủy sống, kèm theo yếu hoặc mất chức năng ở tay. Tuy nhiên, tê tay đơn thuần thường không phải dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm như đột quỵ hay khối u. Một số nguyên nhân phổ biến gây tê tay bao gồm:

• Bệnh lý ở não và hệ thần kinh: thoái hóa đốt sống cổ, hội chứng Guillain Barre, bệnh lý thần kinh ngoại biên, chấn thương tủy sống, đột quỵ...
• Chấn thương ở tay: tổn thương đám rối thần kinh cánh tay, hội chứng ống cổ tay, hội chứng ống khuỷu tay, bỏng lạnh...
• Bệnh mãn tính: rối loạn sử dụng rượu, thoái hóa tinh bột, tiểu đường, bệnh xơ cứng, hội chứng Raynaud, hội chứng Sjogren...
• Bệnh truyền nhiễm: bệnh Lyme, bệnh giang mai...
• Tác dụng phụ của thuốc: thuốc hóa trị hoặc thuốc điều trị HIV...
• Nguyên nhân khác: u nang hạch, viêm mạch, thiếu vitamin B12...[2]

Tê tay thường do tổn thương hoặc chèn ép dây thần kinh ở cánh tay và cổ tay

3Các dấu hiệu nhận biết tê tay

Tê tay thường khá dễ để nhận biết với một số tính chất hay gặp như:

• Cảm giác ngứa ran, châm chích như kiến bò, đặc biệt là ở đầu ngón tay.
• Tê bì, mất cảm giác: cảm giác tê có thể lan rộng ra toàn bộ bàn tay hoặc cánh tay, khiến bạn khó cầm nắm hoặc thực hiện các hoạt động hàng ngày.
• Cảm giác yếu: Tê tay có thể đi kèm với cảm giác yếu cơ, khiến tay người bệnh khó thực hiện các động tác.
• Khó di chuyển tay hoặc đau: trong một số trường hợp, cảm giác ngứa ran, châm chích tăng lên khi tay chuyển động làm cho người bệnh khó chịu và hạn chế di chuyển tay, có thể kèm thêm cảm giác đau.

Ngoài ra, tùy thuộc vào nguyên nhân gây tê tay, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu khác kèm theo, bao gồm:

• Sưng hoặc thay đổi màu sắc da: có thể là dấu hiệu của viêm hoặc tổn thương dây thần kinh.
• Cứng khớp hoặc giảm giới hạn chuyển động: thường xuất hiện trong các bệnh lý về khớp hoặc dấu hiệu của hội chứng ống cổ tay.
• Các triệu chứng khác: như buồn nôn, chóng mặt, đau đầu, hoặc đổ mồ hôi...

Tê tay thường biểu hiện với cảm giác châm chích đặc biệt là ở đầu ngón tay

4Cách chẩn đoán tê tay

Chẩn đoán tê tay thường bắt đầu bằng quá trình hỏi bệnh sử và khám lâm sàng. Bác sĩ sẽ hỏi người bệnh về thời gian xuất hiện, tần suất, các yếu tố làm tăng hoặc giảm tình trạng tê tay và các triệu chứng kèm theo khác.

Sau đó, tiến hành khám sức khỏe tổng quát và kiểm tra các bất thường thần kinh, cơ bắp và phản xạ của người bệnh để định hướng nguyên nhân cũng như mức độ của tê tay.

Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể chỉ định một số xét nghiệm cận lâm sàng để hỗ trợ chẩn đoán nguyên nhân tê tay như:

• Xét nghiệm máu: kiểm tra các dấu hiệu của bệnh tiểu đường, thiếu vitamin B12, các bệnh tự miễn hoặc nhiễm trùng.
• Điện cơ đồ (EMG): dùng đánh giá và phát hiện các bất thường trong hoạt động thần kinh cơ ở tay.
• Chẩn đoán hình ảnh: chụp X-quang, cộng hưởng từ (MRI) giúp khảo sát các tổn thương hoặc cấu trúc bất.[3]

Điện cơ đồ (EMG) được dùng để đánh giá hoạt động thần kinh cơ ở tay.

5Khi nào cần gặp bác sĩ

Các dấu hiệu cần gặp bác sĩ

Bạn nên đến gặp bác sĩ nếu tình trạng tê tay kéo dài hơn 1 giờ hoặc thường xuyên xuất hiện. Đặc biệt là khi tình trạng này xảy ra kèm theo các dấu hiệu cảnh báo như: dị cảm ở nhiều vị trí khác trên cơ thể, yếu liệt cơ, lú lẫn, nói lắp, rối loạn kiểm soát ruột hoặc bàng quang...

Người bệnh nên tới khám bác sĩ nếu bị tê tay kèm với lú lẫn

Nơi khám chữa bệnh

Nếu gặp phải tình trạng tê tay kéo dài, xuất hiện thường xuyên hoặc theo các dấu hiệu cảnh báo trên, bạn nên đến ngay các cơ sở y tế gần nhất, các phòng khám hay bệnh viện chuyên khoa Thần kinh hoặc Cơ - Xương - Khớp. Hoặc bất kỳ bệnh viện đa khoa nào tại địa phương để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, có thể tham khảo một số bệnh viện lớn, uy tín dưới đây để được chẩn đoán và tư vấn điều trị phù hợp, tránh các biến chứng đáng tiếc xảy ra:

• TP.HCM: Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP.HCM, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy...
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108...

6Phương pháp điều trị tê tay

Điều trị tê tay có thể chỉ đơn thuần là điều trị triệu chứng hoặc bao gồm cả việc điều trị nguyên nhân gây tê tay. Tùy thuộc vào từng nguyên nhân tê tay mà lựa chọn điều trị có thể khác nhau, chẳng hạn như:

• Điều trị thuốc: bao gồm thuốc có thể được sử dụng để điều trị triệu chứng như thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm, thuốc chống co giật và thuốc giãn cơ hoặc các thuốc điều trị nguyên nhân như steroid, thuốc chống đông, thuốc kháng sinh...
• Vật lý trị liệu: có ý nghĩa trong các trường hợp tay bị bất động kéo dài hoặc tê tay do thực hiện các cử động sai...
• Phẫu thuật: bao gồm phẫu thuật ống cổ tay, phẫu thuật cột sống cổ (rủi ro cao) hoặc phẫu thuật cho người bệnh mắc hội chứng lối thoát ngực...
• Phương pháp điều trị khác: nghỉ ngơi, chườm ấm, siêu âm trị liệu, liệu pháp xoa bóp, bất động (đeo nẹp)...

Điều trị thuốc có thể làm giảm biểu hiện tê tay ở hầu hết trường hợp

7Các phòng ngừa tê tay

Phòng ngừa các nguyên nhân có thể gây tê tay giúp hạn chế khả năng mắc tình trạng này, chẳng hạn như:

• Duy trì tư thế đúng khi nằm và thường xuyên thay đổi tư thế, tránh chống khuỷu tay quá lâu trong thời gian dài.
• Kiểm soát tốt các bệnh lý mạn tính như tiểu đường, tăng huyết áp...
• Hạn chế sử dụng rượu bia và thuốc lá.
• Bổ sung đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin B12, vitamin B6 và magiê nhằm duy trì chức năng thần kinh khỏe mạnh.
• Tập thể dục đều đặn giúp giãn cơ và tăng cường lưu thông máu.
• Khám sức khỏe và làm xét nghiệm thường xuyên.

Tập thể dục thường xuyên giúp phòng ngừa các nguyên nhân gây tê tay

Tê tay thường xuất phát từ tổn thương, kích thích hoặc chèn ép dây thần kinh ở cánh tay và cổ tay. Bạn hãy chia sẻ bài viết tới mọi người nếu thấy hữu ích nhé!