Human metapneumovirus (HMPV) là nguyên nhân gây bệnh đường hô hấp phổ biến vào mùa đông xuân. Triệu chứng của bệnh thường không đặc hiệu mà tương tự giống cảm lạnh, cảm cúm. Cùng tìm hiểu về bệnh do HMPV virus gây ra qua bài viết dưới đây nhé!
1Bệnh virus HMPV là gì?
Human Metapneumovirus (hMPV hay HMPV) là một loại virus thuộc họ Pneumoviridae, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2001. HMPV có liên quan đến virus hợp bào hô hấp (RSV) và là một trong các tác nhân gây viêm nhiễm đường hô hấp trên và dưới cho trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy giảm.
Bệnh do HMPV hầu hết xuất hiện vào giữa mùa đông xuân và có thể phát triển thành dịch. Phần lớn trường hợp sẽ bị lây nhiễm HMPV lần đầu ở giai đoạn trẻ nhỏ (dưới 5 tuổi). Sau đó, cơ thể sẽ tự sinh ra kháng thể để những lần nhiễm HMPV tiếp theo sẽ có biểu hiện nhẹ hơn.[1]
HMPV là loại virus gây nhiễm trùng đường hô hấp thường gặp
2Bệnh do virus HMPV có nguy hiểm không?
HMPV thường chỉ gây nhiễm trùng đường hô hấp trên với các biểu hiện không quá nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số ít trường hợp, nhất là người bệnh suy giảm miễn dịch, virus HMPV có thể gây ra nhiễm trùng đường hô hấp dưới dẫn đến nhiều hậu quả nguy hiểm như:
HMPV có thể gây suy hô hấp
3Các đường lây truyền virus HMPV
Tương tự các virus gây ra các bệnh lý đường hô hấp khác, HMPV cũng lây truyền từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp và giọt bắn. Cụ thể, HMPV có thể lây truyền qua các con đường sau:
- Tiếp xúc với giọt bắn của người bệnh khi ho, hắt hơi hoặc khạc nhổ.
- Tiếp xúc gần với người bệnh.
- Chạm vào bề mặt có chứa virus như tay nắm cửa, mặt bàn ghế, khăn mặt…
- Chạm tay nhiễm virus vào mắt, mũi và miệng.[2]
Phương thức lây truyền HMPV phổ biến là do đường hô hấp như hắt hơi
4Triệu chứng khi nhiễm virus HMPV
Các triệu chứng khi nhiễm HMPV không đặc hiệu mà gần giống với biểu hiện của cảm cúm thông thường như:
Triệu chứng phổ biến của bệnh nhiễm HMPV là ho, sổ mũi hoặc nghẹt mũi, đau họng, sốt
5Biến chứng của bệnh do virus HMPV gây ra
Phần lớn các trường hợp mắc bệnh do nhiễm HMPV ở các thể bệnh nhẹ, bệnh có thể tự khỏi sau khoảng 7 - 10 ngày khi được chăm sóc và hỗ trợ điều trị phù hợp. Tuy nhiên, một số ít trường hợp có thể gặp các biến chứng cần phải nhập viện để theo dõi và chữa trị như:
- Suy hô hấp
- Nhiễm trùng máu, nhiễm trùng hệ thần kinh.
- Viêm phế quản.
- Viêm phổi.
- Bùng phát đợt cấp của các bệnh đường hô hấp mạn tính như COPD, hen suyễn, tâm phế mạn…[1]
6Chẩn đoán nhiễm virus HMPV
Để chẩn đoán nhiễm virus HMPV và phân biệt với một số bệnh đường hô hấp khác, bác sĩ sẽ kết hợp việc thăm khám lâm sàng và kỹ thuật cận lâm sàng bổ trợ như:
- Hỏi bệnh: giúp bác sĩ nắm đường nguồn lây nhiễm, các biểu hiện và triệu chứng ban đầu của bệnh. Ngoài ra, khai thác bệnh sử có thể giúp bác sĩ phân loại được các trường hợp có tiền sử suy giảm miễn dịch với nguy cơ tiến triển nặng kịp thời.
- Khám bệnh: nhằm chẩn đoán mức độ nặng của việc nhiễm HMPV virus tại đường hô hấp.
- Xét nghiệm PCR: bác sĩ sẽ sử dụng một chiếc tăm bông dài để lấy dịch hầu họng và làm xét nghiệm phản ứng chuỗi polymerase phiên mã ngược (RT-PCR) hoặc nuôi cấy vi rút (tất cả được thực hiện trên dịch rửa mũi hoặc que tăm bông lấy bệnh phẩm ở mũi)
- Cận lâm sàng khác: với những trường hợp nghi ngờ biến chứng của bệnh, bác sĩ có thể chỉ định thêm chụp X-quang ngực thẳng, xét nghiệm sinh hoá máu để đánh giá tổn thương, tình trạng sức khoẻ người bệnh.[1][2]
Chụp X-quang ngực thẳng giúp chẩn đoán các tổn thương phổi nguy hiểm do nhiễm HMPV
7Khi nào cần gặp bác sĩ
Phần lớn người bệnh nhiễm HMPV virus có thể điều trị ngoại trú nhưng cần theo dõi sát và nhập viện ngay khi có các biểu hiện sau:
- Sốt cao trên 40 độ C, liên tục và phát triển.
- Cảm thấy khó thở, đau tức ngực.
- Da, môi và niêm mạc tím tái.
- Các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm mà ngày càng nặng thêm.[1]
8Điều trị cho người nhiễm virus HMPV
Điều trị HMPV virus cũng giống với các biện pháp điều trị đối với các virus gây bệnh đường hô hấp khác. Phần lớn việc điều trị tập trung vào giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu của bệnh cũng như nâng cao sức đề kháng.
Một số biện pháp điều trị chính cho người bệnh nhiễm HMPV gồm:
- Thuốc hạ sốt: dùng khi người bệnh sốt cao từ 38 độ C trở nên. Bên cạnh đó, người bệnh cần bổ sung đầy đủ nước và dung dịch oresol để tránh mất nước.
- Liệu pháp oxy: áp dụng khi người bệnh cảm thấy khó thở hoặc dấu hiệu suy hô hấp như thở nhanh và spO2 giảm. Bệnh nhân sẽ được hỗ trợ thêm oxy bằng biện pháp thở oxy gọng kính hoặc mặt nạ oxy.
- Truyền dịch: với những trường hợp nhiễm HMPV nặng và không thể bổ sung dịch đường uống thì bác sĩ cần thiết lập đường truyền tĩnh mạch để bồi phụ đủ dịch và cung cấp thêm các chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Corticosteroid: giúp giảm viêm và cải thiện triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên, corticoid không được sử dụng thường quy cho tất cả các bệnh nhân nhiễm HMPV mà chỉ áp dụng với một số trường hợp cụ thể. Do đó, bạn chỉ dùng thuốc này khi có chỉ định của bác sĩ.[1]
Liệu pháp oxy được chỉ định ở bệnh nhân nhiễm HMPV có biến chứng suy hô hấp
9Biện pháp phòng ngừa lây nhiễm virus HMPV
HMPV virus là bệnh lý đường hô hấp có thể lây truyền từ người bệnh sang người lành và có thể bùng phát thành dịch. Vì thế, bạn nên áp dụng một số biện pháp phòng ngừa lây bệnh dưới đây:
- Giữ khoảng cách an toàn (tối thiểu 1-2m) với người bệnh.
- Đeo khẩu trang khi ra ngoài đường hoặc khi đến những nơi tụ tập đông người.
- Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi tiếp xúc với bề mặt nghi ngờ có nhiễm virus.
- Không dùng chung đồ dùng vệ sinh cá nhân với người khác.
- Thường xuyên vệ sinh và thông thoáng nơi làm việc, nhà cửa để loại bỏ virus.[3][1][2]
Đeo khẩu trang có thể giúp phòng ngừa nhiễm HMPV hiệu quả
Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh do virus HPMV gây ra. Bạn hãy áp dụng ngay các biện pháp phòng ngừa để giảm nguy cơ mắc bệnh nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
