Vải là loại trái cây được nhiều người ưa thích với hương vị đặc trưng, thơm, giòn, ngọt thanh. Nhưng vải có công dụng gì và liệu ăn nhiều vải thì có tốt không thì vẫn còn nhiều người trong chúng ta chưa biết rõ. Hãy cùng tìm hiểu công dụng của vải đối với sức khoẻ ở bài viết dưới này nhé!
Quả vải là một loại trái cây nhiệt đới, cùng họ với chôm chôm và nhãn. Cây vải được trồng chủ yếu ở các vùng cận nhiệt đới trên khắp thế giới và rất đặc trưng tại Việt Nam. Quả vải bao gồm chủ yếu là nước (82%) và carbs (16.5%). Theo nghiên cứu cho thấy, trong 100 gram vải tươi sẽ cung cấp các chất dinh dưỡng chính gồm:
1 Tác dụng của vải
Không chỉ có vẻ ngoài đặc biệt, hương vị thơm ngon có một không hai thì vải còn vô cùng nổi bật với những dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể và mang lại các tác dụng như:
Giàu chất chống oxy hoá
Vải là một nguồn cung cấp chất chống oxy hóa rất tuyệt vời như: flavonoid, anthocyanin,... bao gồm các loại axit như axit gallic, antirrhinin, chrysanthemin và oenin. Ngoài ra, một cốc nước vải có thể cung cấp đến 226% lượng vitamin C mà cơ thể bạn cần cho cả một ngày dài.
Chất chống oxy hóa là những hợp chất rất quan trọng, cần thiết vì chúng giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa những tổn thương oxy hóa cho các tế bào trong cơ thể.[2]
Vải chứa nhiều chất chống oxy hóa
Tốt cho sức khoẻ tim mạch
Vải giúp giảm thiểu tình trạng xơ vữa động mạch và cao huyết áp, một trong những tình trạng phổ biến liên quan đến bệnh lý về tim mạch ở con người. Những nghiên cứu được thực nghiệm trên động vật cho thấy rằng, vải còn có thể làm giảm cholesterol xấu và tăng cường mức cholesterol tốt. [3]
Hơn hết, vải còn chứa một hợp chất có tên là oligonol tăng cường sản xuất oxit nitric (NO) có tác dụng hỗ trợ sự giãn nở của thành mạch. Điều này giúp làm giảm áp lực lên tim để bơm máu và cải thiện sức khỏe tim mạch của bạn. [4]
Oligonol có trong vải giúp hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Làm bền thành mạch, ngăn ngừa vỡ mạch máu
Vải thiều rất giàu polyphenol như bioflavonoid, hay còn được gọi là rutin - có khả năng kiểm soát tình trạng chảy máu bất thường. Vì thế, vải còn có tác dụng rất tốt đó là ngăn ngừa sự vỡ mạch máu, từ đó giảm thiểu được nguy cơ đột quỵ. [5]
Rutin có trong vải có khả năng giúp tái tạo lại các mạch máu đã bị hỏng
Tăng cường tuần hoàn máu
Vải có chứa một số khoáng chất, vitamin và chất chống oxy hóa lành mạnh, chẳng hạn như magie, đồng, vitamin C, mangan và folate. Do đó vải còn đóng vai trò quan trọng trong sự lưu thông máu của cơ thể cũng như đảm bảo hoạt động trơn tru của các cơ quan và hệ thống cơ quan. [6]
Các khoáng chất có trong vải có công dụng tăng cường tuần hoàn máu
Hỗ trợ điều trị thiếu máu
Ngoài các tác dụng trên, bên trong vải có chứa một lượng đồng thiết yếu với vai trò giúp tăng số lượng hồng cầu trong máu. Vì thế việc thường xuyên bổ sung vải còn được biết đến với tác dụng quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh thiếu máu.
Đồng có trong vải làm tăng số lượng hồng cầu trong máu
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Theo một số nghiên cứu, polyphenol có trong vải có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh tiểu đường. Polyphenol hỗ trợ giảm lượng đường trong máu, từ đó giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh tiểu đường như: đi tiểu thường xuyên, cảm giác khát và đói liên tục. [3]
Có một số nghiên cứu cho rằng vải có thể giúp kiểm soát bệnh tiểu đường
Tốt cho não bộ
Hiện nay có một số nghiên cứu trên động vật cho thấy vải có thể tăng cường chức năng não và bảo vệ các tế bào khỏi những chấn thương. Cụ thể trong một nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất hạt vải có thể có tác dụng bảo vệ thần kinh ở những con bị suy giảm chức năng nhận thức. [2]
Vải còn giúp tăng cường sức khỏe não bộ
Ngăn ngừa đục thuỷ tinh thể
Đục thủy tinh thể là nguyên nhân gây mù lòa hàng đầu trên toàn thế giới. Theo nghiên cứu, quả vải có thể giúp ức chế tình trạng đục thủy tinh thể và tăng cường thị lực nhờ chất phytochemical có trong vải.
Phytochemical có công dụng chống oxy hóa và chống viêm, giúp ngăn ngừa sự tăng sinh của các tế bào bất thường, từ đó ngăn ngừa bệnh đục thuỷ tinh thể. [7]
Vải giúp tăng cường thị lực, ngăn ngừa đục thủy tinh thể
Tăng cường hệ miễn dịch, chống cảm cúm
Miễn dịch là một chức năng sinh lý thiết yếu của cơ thể con người, giúp bảo vệ cơ thể khỏi mầm bệnh và duy trì sức khỏe tổng thể ổn định.
Các hợp chất như polisaccarit và flavonoid có trong vải có thể giúp điều hòa miễn dịch cơ thể. Hơn thế nữa, sự hiện diện của vitamin C trong vải rất có hiệu quả trong việc tăng cường khả năng miễn dịch. Do đó, vải là một loại trái cây rất được khuyến khích dùng để phòng ngừa cảm cúm. [5]
Hàm lượng Vitamin C dồi dào trong vải giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể
Hỗ trợ giảm cân
Với lượng calories tương đối thấp, 100g vải chỉ cung cấp 66 calo nhưng lại giúp bạn bổ sung lượng chất xơ dồi dào, vitamin và khoáng chất cần thiết. Hơn hết, chúng còn giúp giảm cơn thèm ngọt, từ đó hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Kết quả của một cuộc thử nghiệm cho thấy chiết xuất hạt vải có chứa một loại protein điều hòa enzyme lipase tuyến tụy. Do đó, chiết xuất hạt vải có thể giúp kiểm soát cân nặng và ngăn ngừa béo phì.
Vải còn có công dụng hỗ trợ giảm cân
Hỗ trợ tiêu hoá
Vải chứa một lượng nước và chất xơ đáng kể, do đó ăn vải có tác dụng làm dịu dạ dày và hỗ trợ tiêu hóa. Nếu bạn thường xuyên bị táo bón hoặc bị rối loạn đường tiêu hóa thì vải sẽ là một lựa chọn tốt để bạn có thể bổ sung thường xuyên.
Vải có chứa hàm lượng nước và chất xơ cao do đó có tác dụng hỗ trợ đường tiêu hóa
Bảo vệ gan
Gan là cơ quan chịu trách nhiệm giải độc và điều hòa quá trình chuyển hóa trong cơ thể, nên việc bảo vệ gan khỏe mạnh là rất quan trọng.
Polyphenol có trong vải có thể hỗ trợ làm giảm mức độ tổn thương gan và polyphenol cũng có thể ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ do rượu, căn bệnh đặc trưng bởi sự tích tụ quá nhiều chất béo trong gan.
Polyphenol có trong vải có thể làm giảm mức độ tổn thương gan
Tăng cường sức khỏe xương khớp
Vải có đầy đủ các hợp chất cần thiết giúp hỗ trợ cho xương khỏe mạnh, chẳng hạn như magie, phốt pho, mangan, đồng, sắt và nhiều loại khoáng chất khác. Những khoáng chất này có công dụng làm tăng sự hấp thụ canxi trong xương, do đó làm cho xương của bạn trở nên chắc khỏe hơn.
Vải giúp tăng khả năng hấp thụ canxi
Chống viêm
Viêm là một phần thiết yếu của quá trình miễn dịch để giúp cơ thể chống lại những tác nhân gây bệnh và giảm nguy cơ nhiễm trùng. Tuy nhiên, duy trì viêm ở mức độ cao trong thời gian dài sẽ khiến tình trạng nghiêm trọng hơn và dễ bị nhiễm trùng, bội nhiễm, khó điều trị và ảnh hưởng tới sức khỏe.
Các nghiên cứu cho thấy vải có thể giúp kiểm soát tình trạng viêm nhờ một chiết xuất giàu flavonol có trong vải. Chúng có tác dụng như một chất giảm đau giúp ngăn chặn quá trình viêm sưng và sự tổn hại mô khi cơ thể bị tổn thương từ những tác động bên ngoài.
Vì vậy, vải có tác dụng hỗ trợ chống viêm vô cùng hiệu quả nếu được bổ sung một cách hợp lý.
Vải giúp kiểm soát viêm
Phòng ngừa ung thư
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng vải có thể phòng chống ung thư. Theo một đánh giá cho biết cùi, vỏ và hạt của quả vải đều chứa các hợp chất có thể ức chế sự hình thành khối u và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.
Trong các nghiên cứu, khả năng chống ung thư của vải đã được quan sát có thể chống lại ung thư phổi, ung thư gan và các dòng tế bào ung thư tuyến tiền liệt. [3]
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng vải có thể phòng chống ung thư phổi
Phòng ngừa bệnh Herpes
Loại trái cây tuyệt vời này còn có proanthocyanidins - mang đặc tính kháng vi-rút rất mạnh. Những đặc tính này giúp cơ thể chống lại một số loại virus hiếm gặp như Herpes - một loại vi-rút gây nên tình trạng nhiễm trùng tái phát, ảnh hưởng đến da, miệng, môi, mắt và bộ phận sinh dục,... [4]
Vải giúp kháng vi-rút, phòng ngừa bệnh Herpes
Bổ sung năng lượng tức thì
Hàm lượng vitamin C trong vải đóng một vai trò thiết yếu trong việc sản xuất collagen và carnitine cần thiết để phá vỡ chất béo, cung cấp năng lượng tức thì cho cơ thể hoạt động.
Vì thế, việc tiêu thụ một vài quả vải vào buổi sáng có thể sẽ giúp bạn tràn đầy năng lượng và tỉnh táo hơn trong suốt ngày dài.
Hàm lượng vitamin C trong vải cung cấp cho chúng ta năng lượng tức thì
Hỗ trợ giảm chuột rút
Quả vải có chứa một lượng kali và nước vừa đủ. Vì thế, vải còn có thể giúp tăng cường sức mạnh của cơ bắp và hỗ trợ giảm tình trạng chuột rút (thường do mất nước và chất điện giải) đáng kể.
Vải còn có công dụng giảm chuột rút nhờ hàm lượng Kali và nước
Tốt cho làn da
- Ngăn ngừa dấu hiệu lão hoá: Vải chứa nhiều chất chống oxy hóa kết hợp với các gốc tự do, vì thế vải còn có tác dụng ngăn ngừa các tác nhân phá hoại làn da đồng thời hạn chế xuất hiện các dấu hiệu lão hóa.
- Hỗ trợ giảm thâm mụn: Lượng vitamin C dồi dào có trong vải đóng vai trò hỗ trợ làm mờ các vết thâm mụn nhanh chóng.
- Phục hồi da sau cháy nắng: Vải còn được biết đến với công dụng phục hồi da sau cháy nắng và làm dịu làn da bị viêm nhờ sự kết hợp hiệu quả của bộ đôi vitamin C và vitamin E. [5]
Vải có công dụng hỗ trợ làm đẹp da
Tốt cho tóc
- Kích thích mọc tóc: Vải có chứa một nguồn đồng dồi dào. Các peptide đồng có tác dụng làm to nang tóc, đồng thời rút ngắn thời gian mọc tóc. Do đó vải còn có có công dụng kích thích các nang tóc và làm cho tóc của bạn mọc nhanh hơn. [5]
- Giúp tóc bóng mượt: Không chỉ kích thích mọc tóc, vải còn làm tăng độ bóng mượt cho tóc nhờ lượng vitamin C dồi dào. Ngoài ra còn có lượng đồng và sắt với công dụng duy trì màu tóc đen bóng.
Vải kích thích mọc tóc, giúp tóc luôn bóng mượt
2 Ăn nhiều vải có tốt không?
Tuy vải có rất nhiều dinh dưỡng nhưng việc ăn quá nhiều vải sẽ đem lại một số tác dụng phụ không mong muốn như:
- Hạ đường huyết: Khi ăn vừa đủ, vải thường không ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn. Tuy nhiên khi ăn quá nhiều vải trong một ngày có thể sẽ gây ra tình trạng hạ đường huyết.
- Mất cân bằng hormone: Vải cũng được cho rằng sẽ gây ra sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Vì vậy, chỉ nên tiêu thụ vải ở mức độ vừa phải vì nó có thể gây xuất huyết trong, sốt hoặc các vấn đề sức khỏe khác. [7]
Ngoài ra, bạn cũng nên hạn chế ăn các sản phẩm vải đóng hộp do chứa một lượng đường khá nhiều gây ra các ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe tổng thể.
Không nên ăn quá nhiều vải trong một ngày
3 Lưu ý khi ăn vải
Các đối tượng không nên ăn vải
- Phụ nữ mang thai: nên hạn chế ăn vải, chỉ có thể ăn 3-4 quả/lần cho đến khi vào bước giai đoạn cho con bú vì chúng có thể gây xuất huyết, nhiễm trùng và gây hại cho em bé.
- Người có cơ địa dị ứng: Vài nghiên cứu gần đây cho biết vải có thể gây tình trạng dị ứng. Nguyên nhân là do trong vải có chứa một số protein có thể dẫn đến phản ứng dị ứng hiếm gặp ở những người có cơ địa nhạy cảm. Các triệu chứng dị ứng gồm có: phát ban (nổi mề đay), ngứa trên bề mặt da, sưng môi và lưỡi, khó thở.[8]
- Trẻ em: Đối với trẻ em thì chỉ nên ăn 3-4 quả/lần để tránh làm giảm lượng đường trong máu của trẻ xuống quá thấp.
Phụ nữ khi mang thai cần lưu ý khi ăn vải
Lưu ý khi chọn mua, bảo quản vải
Nếu bạn không muốn mua phải vải quá xanh hay quá chín, vải cũ, vải úng,.. Bạn có thể áp dụng một số mẹo dưới đây để chọn mua vải chuẩn ngon và đảm bảo chất lượng như
- Vỏ quả có màu hồng hoặc đỏ, nhìn tươi.
- Quan sát thấy phần gai trên vỏ quả, nếu nhẵn thì chứng tỏ vải đã chín, còn thấy gai nhọn và nhiều thì có thể vải vẫn chưa chín.
- Nắn nhẹ vào quả vải có cảm giác cùi thịt mềm nhưng phải có độ đàn hồi, chứ không phải mềm nhũn. Đồng thời, khi tách vỏ thì phần cùi thịt dễ lấy.
- Vải chín sẽ có hương thơm nhẹ, không phải mùi lên men hoặc mùi lạ bất thường.
Một điều cần lưu ý nữa là vỏ quả vải sẽ có màu nâu khi tiếp xúc với không khí khô mát, vì vậy bạn nên bảo quản chúng trong hộp hoặc túi nhựa có nắp đậy.
Chọn vải tươi ngon để cảm nhận được hương vị và hấp thụ chất dinh dưỡng tối ưu
Ăn vải có nóng không?
Ăn nhiều vải có thể gây ra tình trạng nóng trong người, một số người có thể bị chảy máu cam, mụn nhọt hay loét miệng.
Những người có thể nhiệt, máu nóng không nên ăn hoặc hạn chế ăn vải vì đây là một trong những loại quả có tính nóng. Ăn quá nhiều vải sẽ gây ra cảm giác nóng nực, khó chịu, nhiệt miệng.
Vải có tính nhiệt, do đó không nên ăn quá nhiều
Lưu ý khi ăn vải
- Không nên ăn khi bụng đói: Khi ăn nhiều vải vào lúc bụng đói, lượng đường trong máu cũng sẽ nhanh chóng giảm xuống và gây ra các tác dụng phụ bao gồm mệt mỏi quá mức, chóng mặt, mất trí nhớ, buồn ngủ và thậm chí tử vong.[9]
- Không nên ăn quá nhiều: Đối với người bình thường chỉ nên sử dụng từ 5-10 quả/ngày. Không nên ăn quá nhiều vải cùng một lúc vì dễ bị đau rát lưỡi, sinh nhiệt, dị ứng, "say vải", ngộ độc vải dẫn đến buồn nôn, hoa mắt, chóng mặt.
- Không ăn vải chưa chín: Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tiêu thụ một lượng lớn quả vải chưa chín khi bụng đói có thể gây ra tình trạng hạ đường huyết. Điều này có thể là do sự hiện diện của một hợp chất gọi là axit acetic methylene cyclopropyl được tìm thấy trong hạt của quả.[10]
- Không ăn hạt vải: Bên trong hạt của vải có các độc tố tự nhiên gây độc cho cơ thể con người. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng có một loại axit amin nhất định trong hạt vải gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến lượng đường trong máu và cũng có thể dẫn đến viêm não không rõ nguyên nhân. [11]
Một số lưu ý khi ăn vải để tránh gây ra các tác dụng phụ
Chúng ta vừa điểm qua công dụng của vải và các lưu ý khi ăn vải để bảo vệ sức khỏe tốt nhất. Hãy chú ý đến việc cân bằng các nhóm chất trong khẩu phần ăn, không nên ăn quá nhiều vải và hãy thường xuyên vận động để có một sức khỏe thật tốt nhé!
Nguồn tham khảo
Litchis, raw
https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169086/nutrientsLychee: Antioxidant Powerhouse or Dangerous for Children?
https://draxe.com/nutrition/lychee/
Xem thêm
Xem nguồn
Link bài gốc
Lấy link!https://giadinhmoi.vn/an-vai-co-tot-khong-20-tac-dung-cua-qua-vai-va-cac-luu-y-khi-an-vai-d89154.html