Viêm phổi do virus: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Viêm phổi do virus là biến chứng nặng, phổ biến của nhiều bệnh viêm đường hô hấp do virus như cảm cúm, SARS-CoV-2, RSV… Nếu không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể bị suy hô hấp, thậm chí tử vong. Cùng tìm hiểu về bệnh viêm phổi do virus qua bài viết dưới đây nhé!

1Bệnh viêm phổi do virus là gì?

Bình thường, virus gây bệnh đường hô hấp thường chỉ khu trú và tồn tại trong niêm mạc đường hô hấp trên như mũi, miệng. Tuy nhiên, khi tình trạng bệnh nghiêm trọng có thể dẫn đến biến chứng viêm phổi do virus. Viêm phổi do virus là tình trạng virus xâm nhập sâu vào phổi vào các phế nang gây sưng nề, tiết dịch.[1]

Viêm phổi do virus là tình trạng virus từ đường hô hấp trên xâm nhập vào phế nang

2Yếu tố nguy cơ gây bệnh viêm phổi do virus

Phần lớn các trường hợp viêm đường hô hấp do virus có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, tỷ lệ xuất hiện biến chứng viêm phổi do virus thường cao hơn ở những người bị suy giảm miễn dịch như:

• Người già trên 65 tuổi.
• Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
• Người lạm dụng thuốc lá và rượu bia.
• Bệnh nhân suy dinh dưỡng, thiếu vitamin và khoáng chất.
• Người mắc bệnh mạn tính như bệnh tim, đái tháo đường, hen phế quản, suy thận mạn…
• Bệnh nhân mắc hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải HIV/AIDS.
• Người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như sau ghép tạng, ung thư.[1]

Người suy dinh dưỡng là một trong những yếu tố nguy cơ mắc viêm phổi do virus

3Triệu chứng viêm phổi do virus

Triệu chứng của bệnh viêm phổi do virus thường diễn biến từ từ và nặng dần theo từng ngày. Ở giai đoạn đầu, phần lớn bệnh nhân có triệu chứng tương tự với cảm cúm thông thường như:

• Sốt cao, mệt mỏi.
• Đau đầu, đau họng.
• Ho khan.
• Đau nhức cơ bắp.

Sau vài ngày, khi virus lan rộng đến lượng lớn phế nang, người bệnh biểu hiện các triệu chứng nghiêm trọng hơn như:

• Sốt cao kéo dài.
• Khó thở, thở gấp.
• Đau tức ngực, nhất là khi hít thở sâu.
• Tím tái tại môi, móng tay.
• Ho ra đờm xanh, vàng hoặc lẫn máu.
• Lú lẫn.[1]

4Nguyên nhân gây bệnh

Virus gây viêm phổi có thể lây truyền từ người bệnh sang người lành thông qua đường giọt bắn khi người bệnh hắt hơi, ho hoặc tiếp xúc gần. Một số loại virus gây viêm phổi thường gặp gồm:

• Virus cúm A, cúm B.
• Virus hợp bào hô hấp RSV.
• Coronavirus.
• Adenovirus.
• Herpes simplex, sởi và thủy đậu.[2]

Virus hợp bào hô hấp RSV có thể là nguyên nhân gây ra viêm phổi

5Chẩn đoán viêm phổi do virus

Việc chẩn đoán viêm phổi do virus cần phải kết hợp giữa nhiều phương pháp thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng khác nhau, bao gồm:

• Khai thác bệnh sử: bác sĩ sẽ hỏi tiền sử tiếp xúc với người nhiễm virus, tính chất của các triệu chứng như mệt mỏi, ho, sốt…
• Khám lâm sàng: bác sĩ nghe tiếng thổi của phổi để định khu vị trí tổn thương. Có thể phát hiện các tiếng ran như ran rít, ran ngáy, ran nổ hoặc giảm thông khí.
• Chụp X-quang phổi: giúp chẩn đoán xác định viêm phổi cũng như chẩn đoán phân biệt với các trường hợp ho khan, đau tức ngực do bệnh lý tim mạch, tràn dịch màng phổi, tràn khí màng phổi…
• Công thức máu: giúp đánh giá tình trạng nhiễm trùng, đáp ứng viêm của cơ thể với virus và có thể gợi phân biệt với các trường hợp viêm phổi do vi khuẩn.
• Test nhanh: giúp phát hiện kháng nguyên hoặc kháng thể của virus gây bệnh viêm phổi.
• Cấy dịch đờm: nhằm xác định tình trạng nhiễm khuẩn bội nhiễm.

Xquang ngực giúp chẩn đoán viêm phổi

6Khi nào cần gặp bác sĩ

Khi có các dấu hiệu sau

Phần lớn các trường hợp nhiễm virus tại đường hô hấp thường không điều trị đặc hiệu mà chỉ điều trị triệu chứng. Tuy nhiên, nếu bạn xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ bệnh diễn biến nặng gây viêm phổi do virus thì cần đến cơ sở y tế khám, cụ thể là:

• Sốt cao kéo dài.
• Ho có đờm hoặc lẫn máu.
• Đau tức ngực.
• Khó thở, thở hổn hển.
• Suy hô hấp.
• Tim đập nhanh.
• Lú lẫn hoặc hôn mê.[3]

Nơi khám chữa bệnh

Khi phát hiện ra các dấu hiệu nặng gợi ý tình trạng viêm phổi do virus, người bệnh nên đến thăm khám sớm tại khoa hô hấp của các bệnh viện địa phương. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số địa chỉ uy tín sau:

• Tp.Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Nhi đồng 1, Bệnh viện Đại học Y dược Tp.Hồ Chí Minh…
• Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108…

7Phương pháp điều trị viêm phổi do virus

Thông thường, nhiễm virus thường không điều trị đặc hiệu ở những trường hợp bệnh nhẹ. Vì thế, việc điều trị bệnh vẫn tập trung vào cải thiện triệu chứng và tăng cường sức đề kháng của người bệnh.

Điều trị triệu chứng

• Thuốc giảm đau, hạ sốt: khi sốt cao trên 38,5 độ C hoặc đau đầu, nhức mỏi cơ bắp.
• Bổ sung nước và dung dịch điện giải: giúp hạn chế tình trạng mất nước khi sốt cao đồng thời giúp làm loãng đờm và tạo độ ẩm cho đường hô hấp.
• Nghỉ ngơi: giúp cơ thể có thời gian hồi phục, nâng cao sức đề kháng.
• Chế độ ăn uống: người bệnh nên ăn các loại thực phẩm mềm, dễ nuốt và đầy đủ chất dinh dưỡng đồng thời hạn chế đồ chiên rán nhiều dầu mỡ và đồ cay.
• Liệu pháp oxy: thường được chỉ định đối với bệnh nhân viêm phổi do virus có biểu hiện suy hô hấp. Khi đó, bác sĩ có thể cho bệnh nhân thở cannula, oxy mask, thở máy không xâm nhập, xâm nhập hoặc thậm chí chỉ định ECMO.

Điều trị nguyên nhân

• Thuốc kháng virus: thường được áp dụng với một số chủng virus có thuốc đặc hiệu hoặc người suy giảm miễn dịch nặng.
• Thuốc kháng sinh: giúp tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng bội nhiễm, từ đó hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh.[4][1]

8Biến chứng của viêm phổi do virus

Viêm phổi do virus nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, thâm chí đe dọa đến tính mạng của người bệnh như:

• Viêm phổi bội nhiễm do vi khuẩn.
• Áp xe phổi.
• Tràn dịch màng phổi.
• Nhiễm trùng huyết.
• Suy hô hấp cấp.
• Suy đa tạng.
• Trụy mạch.
• Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển (ARDS).[2]

Tràn dịch màng phổi là một trong những biến chứng của bệnh

9Biện pháp phòng ngừa viêm phổi do virus

Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm phổi do virus cũng tương tự như phòng tránh lây nhiễm các bệnh lý đường hô hấp khác. Bạn có thể áp dụng một số phương pháp sau:

• Tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine như cúm mùa, covid, sởi, thủy đậu.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài đường hoặc đến những nơi đông người.
• Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, tránh lấy tay chạm lên mắt, mũi hoặc miệng.
• Hạn chế tiếp xúc gần với những người có biểu hiện bệnh cảm cúm.
• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, ngủ đủ giấc để tăng cường sức đề kháng.[1]

Tiêm phòng vacxin định kỳ có thể giúp phòng viêm phổi

Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh viêm phổi do virus. Bạn hãy thực hiện ngay các biện pháp đơn giản hàng ngày để phòng ngừa bệnh viêm phổi do virus nhé!