Ung thư phổi di căn hạch là giai đoạn đầu của khối u di căn. Người bệnh có thể kiểm soát được bệnh nếu được điều trị kịp thời, đúng cách. Cùng tìm hiểu về ung thư phổi di căn hạch qua bài viết dưới đây nhé!
1Ung thư phổi di căn hạch là gì?
Ung thư phổi di căn hạch là tình trạng tế bào ung thư di chuyển từ vị trí ban đầu vào mạch bạch huyết đến hạch rồi phát triển tại đó. Tùy theo vị trí hạch di căn mà có thể xếp ung thư phổi di căn hạch thành 2 nhóm:
- Hạch tại chỗ: các tế bào ung thư phổi khi xâm lấn vào hạch lân cận khối u như hạch rốn phổi, hạch phế quản, hạch trung thất hoặc hạch dưới carina được gọi là di căn hạch tại chỗ. Bệnh nhân thường có tiên lượng tốt và có nhiều phương pháp điều trị bệnh.
- Hạch di căn xa: các tế bào ung thư di chuyển và phát triển ở hạch nằm ngoài lồng ngực (hạch thượng đòn, hạch cổ, hạch trung thất bên đối diện) và các cơ quan xa (não, xương…). Tiên lượng bệnh ở giai đoạn này thường xấu hơn.[1]
Ung thư phổi có thể di căn tại hạch cổ
2Dấu hiệu ung thư phổi di căn hạch
Ung thư phổi giai đoạn sớm thường không hoặc có ít triệu chứng lâm sàng khiến người bệnh khó phát hiện ra bệnh. Tuy nhiên, đến giai đoạn ung thư phổi di căn hạch thì các triệu chứng bắt đầu nhiều và dễ phát hiện hơn.
Các triệu chứng liên quan quan đến bệnh ung thư phổi gồm:
Triệu chứng do khối ung thư phổi di căn hạch chèn ép vào các cơ quan khác gây ra:
- Sờ thấy khối tròn, không đau, di động kéo tại cổ hoặc vùng thượng đòn.
- Khàn tiếng, mất tiếng do khối ung thư di căn chèn ép dây thanh quản.
- Nuốt vướng khi có chèn ép thực quản.
- Tràn dịch màng phổi.
- Phù mặt do khối ung thư chèn ép tĩnh mạch chủ trên.[2]
Đau tức ngực có thể là triệu chứng của ung thư phổi di căn hạch
3Cách chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch
Các khối ung thư phổi di căn hạch có thể xuất hiện với nhiều kích thước và vị trí khác nhau tùy theo giai đoạn tiến triển của bệnh. Vì thế, bác sĩ sẽ chỉ định các kỹ thuật chẩn đoán cụ thể dựa trên tình trạng của từng bệnh nhân. Một số biện pháp chẩn đoán gồm:
Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu không có giá trị chẩn đoán trực tiếp tình trạng khối ung thư phổi di căn hạch nhưng có thể giúp bác sĩ đánh giá toàn trạng bệnh nhân và định hướng chẩn đoán như:
- Công thức máu: người bệnh ung thư phổi di căn hạch xa (giai đoạn tiến triển nặng) có thể xuất hiện tình trạng giảm hồng cầu, tăng bạch cầu lympho hoặc tăng tiểu cầu.
- Marker chỉ điểm khối u: giúp bác sĩ theo dõi và tiên lượng tái phát ở những bệnh nhân có tiền sử ung thư phổi như CEA, CYFRA 21-1…
Chụp MRI (cộng hưởng từ)
Chụp cộng hưởng từ (MRI) là kỹ thuật cho phép phát hiện các tổn thương cấu trúc mô mềm và giúp phân biệt tổ chức lành và ác tính. Tuy nhiên, MRI không phải tiêu chuẩn vàng để chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch do thời gian gian chụp lâu và độ nhạy kém hơn so với chụp PET-CT.
Chụp cộng hưởng từ có thể giúp chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch
Chụp cắt lớp vi tính (CT scan)
Chụp cắt lớp vi tính (CT scan) là phương pháp đầu tay giúp phát hiện các khối ung thư phổi di căn hạch. Phương pháp này giúp bác sĩ đánh giá được vị trí, số lượng và kích thước của các hạch bất thường trong và ngoài lồng ngực.
Đặc biệt, khi kết hợp chụp cắt lớp vi tính với thuốc cản quang thì hình ảnh các khối ung thư phổi và ung thư di căn hạch có thể hiện lên rõ ràng với độ phân giải cao.
Chụp cắt lớp phát xạ positron (PET-CT)
Nguyên lý của chụp cắt lớp phát xạ positron (PET-CT) là sử dụng phân tử đường có gắn phóng xạ nhằm nhận diện các tế bào ung thư (tăng chuyển hóa). Nhờ vậy, khi chụp PET-CT, bác sĩ có thể quan sát được cả các khối ung thư phổi di căn hạch kích thước nhỏ hoặc các khối u di căn cơ quan xa.
Chụp PET/CT là phương pháp có giá trị cao để chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch
Siêu âm nội phế quản
Siêu âm nội phế quản là kỹ thuật chẩn đoán hiện đại giúp phát hiện các khối ung thư phổi di căn hạch nằm ở sâu trong phổi nhờ đầu dò gắn vào ống nội soi. Bên cạnh đó, khi sử dụng biện pháp này, các bác sĩ sẽ có thể chọc hút tế bào làm giải phẫu bệnh nếu có nghi ngờ khối u ác tính.
Sinh thiết hạch bạch huyết
Sinh thiết hạch bạch huyết được coi là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch. Các bác sĩ có thể lấy mẫu bệnh phẩm thông qua nhiều phương pháp như:
- Chọc hút kim nhỏ.
- Sinh thiết bằng kim chuyên dụng.
- Siêu âm nội soi phế quản.
- Phẫu thuật.
Bệnh phẩm sau đó sẽ được nhuộm soi và luận giải kết quả nhờ bác sĩ giải phẫu bệnh. Nhờ đó giúp phân biệt các khối u lành tính với ung thư phổi di căn hạch.
Bác sĩ có thể tiến hành sinh thiết hạch để chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch
Nội soi trung thất
Nội soi trung thất là phương pháp có hiệu quả trong chẩn đoán ung thư phổi di căn hạch. Đây là một phương pháp xâm lấn cho phép bác sĩ lấy được mẫu mô ở sâu trong lồng ngực (trung thất) mà các kỹ thuật khác khó lấy được.
Tuy nhiên, khi nội soi trung thất, người bệnh cần được tiến hành gây mê và có thể xuất hiện một số biến chứng như rối loạn nhịp tim, tràn máu màng tim, tràn máu màng phổi… Vì thế, phương pháp này chỉ được lựa chọn khi thực sự cần thiết và liên quan đến quá trình điều trị.[3][1]
4Khi nào cần gặp bác sĩ
Khi có các dấu hiệu sau
Ung thư phổi di căn hạch nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể đem lại tiên lượng tốt. Vì thế, người bệnh nên đến khám bệnh viện sớm ngay khi có các dấu hiệu bất thường sau:
- Ho kéo dài kèm theo ho ra đờm nâu sẫm hoặc máu đỏ.
- Khó thở, tức ngực.
- Sờ thấy khối hạch sưng ở cổ hoặc trên xương đòn kéo dài.
- Khàn tiếng, nuốt vướng.
- Sút cân không rõ nguyên nhân.[1]
Khàn tiếng là một dấu hiệu cần đến thăm khám bác sĩ sớm
Nơi khám chữa bệnh
Nếu xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ bệnh, bạn nên đến khám sớm tại khoa Ung bướu của các bệnh viện địa phương. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo một số địa chỉ uy tín sau:
- Tp. Hồ Chí Minh: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Ung bướu Tp. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Đại học Y dược Tp. Hồ Chí Minh…
- Hà Nội: Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức….
5Phương pháp điều trị ung thư phổi di căn hạch
Hoá trị
Hóa trị là truyền các hóa chất có tác dụng diệt tế bào vào đường tĩnh mạch nhằm điều trị các tế bào ung thư tại phổi và vị trí hạch di căn. Người bệnh có thể được chỉ định hóa trị vào nhiều thời điểm khác nhau:
- Hóa trị trước phẫu thuật.
- Hóa trị sau phẫu thuật.
- Hóa trị kết hợp với phương pháp điều trị khác.
Tuy nhiên, trong quá trình hóa trị, người bệnh có thể gặp phải một số tác dụng phụ như:
Hóa trị là biện pháp giúp điều trị ung thư phổi di căn hạch
Xạ trị
Xạ trị là phương pháp sử dụng tia xạ năng lượng cao chiếu vào vị trí có tế bào ung thư nhằm tiêu diệt tế bào. Phương pháp này có thể áp dụng cho các trường hợp sau:
- Khối ung thư đơn độc nằm ở phía nông.
- Ung thư phổi không tế bào nhỏ và ung thư phổi tế bào nhỏ.
- Kết hợp với phẫu thuật và hóa trị.
Trong quá trình xạ trị, người bệnh có thể gặp phải một số triệu chứng khó chịu như viêm da, mệt mỏi hoặc nuốt khó do tác dụng phụ của tia xạ.
Liệu pháp thuốc nhắm mục tiêu
Một số khối ung thư có thể xuất hiện một số thụ thể chỉ điểm đặc trưng. Liệu pháp thuốc nhắm mục tiêu cho phép đưa các loại thuốc diệt tế bào vào tác động trực tiếp lên các thụ thể của những tế bào ung thư, loại bỏ khối u nhanh chóng và hạn chế tác dụng phụ không mong muốn.
Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc bệnh nhân vẫn có thể xuất hiện các biểu hiện khó chịu như chảy máu, tiêu chảy, phát ban trên da, rối loạn chức năng gan…
Liệu pháp điều trị trúng đích có thể giúp tiêu diệt tế bào ung thư phổi di căn hạch
Liệu pháp miễn dịch
Liệu pháp miễn dịch là phương pháp tác động vào các tế bào miễn dịch (tế bào lympho, tế bào diệt tự nhiên NK…). Từ đó giúp tăng cường khả năng nhận diện và tiêu diệt khối u (kể cả các khối u nhỏ hoặc tế bào đang di căn).
Một số tác dụng phụ khi điều trị ung thư phổi di căn hạch bằng liệu pháp miễn dịch gồm:
- Phát ban.
- Mệt mỏi, chán ăn.
- Rối loạn chức năng gan.
- Tăng phản ứng viêm.[1][4]
6Phòng ngừa ung thư phổi di căn hạch
Hiện nay, các nhà khoa học chưa tìm ra nguyên nhân cụ thể dẫn đến ung thư. Vì thế, các biện pháp chủ động phòng ngừa bệnh chủ yếu là giảm thiểu yếu tố nguy cơ. Bạn có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa sau:
- Từ bỏ thuốc lá, thuốc lào hoặc các loại thuốc lá điện tử.
- Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc, khí radon, bụi amiăng có trong một số vật liệu xây dựng.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh.
- Tích cực tham gia các hoạt động thể chất giúp tăng cường sức khỏe.
- Thực hiện khám sàng lọc và tầm soát ung thư định kỳ sau 50 tuổi.[4]
Không hút thuốc lá là biện pháp giúp phòng ngừa bệnh ung thư phổi di căn hạch
Hy vọng bài viết trên đã đem đến cho bạn nhiều kiến thức bổ ích về bệnh ung thư phổi di căn hạch. Bạn hãy đến khám bác sĩ sớm nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường để được chẩn đoán và điều trị kịp thời nhé!
Nguồn tham khảo
Xem thêm 
